Năng lượng hạt nhân của Nga đã đạt được một cột mốc đặc biệt: sản lượng 1.000 tỷ kWh, đồng thời công bố loại nhiên liệu mới chưa từng xuất hiện.

Kỷ lục này xác nhận vị thế vững chắc của Nga trong ngành năng lượng hạt nhân toàn cầu.

Ngày 3/5/2025 là một ngày đánh dấu sự kiện quan trọng trong lịch sử ngành năng lượng hạt nhân của Nga: Nhà máy điện hạt nhân Balakovo đã đạt mức sản lượng điện tích lũy kỷ lục: 1 nghìn tỷ kilowatt-giờ (kWh), theo thông báo từ Tập đoàn Rosatom (Nga).

Đây là lần đầu tiên Nga đạt được con số ấn tượng này tại các nhà máy điện hạt nhân sử dụng lò phản ứng nước điều áp (VVER), thể hiện sức mạnh và ảnh hưởng của Nga trong ngành năng lượng hạt nhân toàn cầu, đồng thời nhấn mạnh vai trò của Balakovo trong chiến lược phát triển năng lượng xanh.

“Đằng sau thành tựu này là sự nỗ lực không ngừng nghỉ của đội ngũ chuyên gia và kỹ sư tại Nhà máy điện hạt nhân Balakovo. Sau hơn 40 năm hoạt động, chúng tôi đã không ngừng cải thiện độ an toàn và kéo dài tuổi thọ của cả 4 tổ máy phát điện, giúp chúng tôi đạt được cột mốc lịch sử quan trọng này – 1 nghìn tỷ kilowatt-giờ. Đây không chỉ là thành công về mặt chuyên môn mà còn là một món quà vô giá dành cho đất nước chúng ta” – Giám đốc nhà máy Yuri Maksimov chia sẻ.

Theo Worlddata, Nga tiêu thụ khoảng 1.100 tỷ kWh điện mỗi năm. Sản lượng điện từ Nhà máy điện hạt nhân Balakovo tương đương với gần một năm tiêu thụ điện của cả nước Nga.

Tiên phong trong việc áp dụng nhiên liệu REMIX

Nhà máy điện hạt nhân Balakovo, một phần của Rosenergoatom Concern JSC thuộc Tập đoàn Nhà nước Rosatom, tọa lạc tại Saratov Oblast, Nga, là một trong những cơ sở hạt nhân hiện đại và lớn nhất tại Nga, với 4 tổ máy lò phản ứng VVER-1000, mỗi tổ máy có công suất 1000 MWe.

Việc đạt được sản lượng 1 nghìn tỷ kWh không chỉ phản ánh hiệu quả vận hành vượt trội mà còn chứng minh sự tin cậy và độ an toàn của công nghệ VVER – loại lò phản ứng nước điều áp do Nga phát triển và hiện được ứng dụng rộng rãi trên thế giới.

Đây là một bước tiến đáng kể trong ngành năng lượng hạt nhân Nga, đặc biệt khi Balakovo là một trong những nhà máy tiên phong thử nghiệm các công nghệ tiên tiến, bao gồm việc áp dụng Chu trình nhiên liệu REMIX (hỗn hợp tái sinh uranium-plutonium) trong chu trình nhiên liệu khép kín.

Khác với việc sử dụng uranium tự nhiên đã được làm giàu, các cụm nhiên liệu REMIX chứa hỗn hợp uranium đã được làm giàu, kết hợp với uranium và plutonium tái chế từ nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng tại các lò phản ứng VVER.

Công nghệ này giúp tái chế nhiên liệu hạt nhân, giảm thiểu chất thải phóng xạ và tăng cường tính bền vững cho năng lượng hạt nhân. Dự kiến, nhiên liệu REMIX sẽ được chính thức đưa vào sử dụng từ năm 2026.

Năng lượng hạt nhân: Trụ cột vững chắc của năng lượng xanh

Trong bối cảnh thế giới đang tích cực tìm kiếm giải pháp giảm phát thải khí nhà kính để đối phó với biến đổi khí hậu, năng lượng hạt nhân được coi là chìa khóa quan trọng thay thế các nguồn năng lượng hóa thạch.

So với các nhà máy nhiệt điện sử dụng than hoặc khí đốt, năng lượng hạt nhân từ Balakovo giúp cắt giảm hàng triệu tấn CO2 mỗi năm, góp phần vào mục tiêu trung hòa carbon của Nga cũng như của toàn cầu.

Công nghệ VVER-1000 tại Balakovo được thiết kế với các tiêu chuẩn an toàn nghiêm ngặt, đảm bảo tối ưu hóa việc giảm thiểu các rủi ro môi trường.

Hơn nữa, các dự án thử nghiệm như REMIX không chỉ nâng cao hiệu quả sử dụng nhiên liệu mà còn mở ra những hướng phát triển mới cho năng lượng tái tạo, khi chu trình nhiên liệu khép kín có thể giảm bớt sự phụ thuộc vào tài nguyên uranium tự nhiên.

Rosatom và chiến lược phát triển năng lượng bền vững

Rosatom, tập đoàn đứng sau sự thành công của Balakovo, đang dẫn đầu trong việc phát triển các giải pháp năng lượng xanh. Ngoài việc vận hành các nhà máy điện hạt nhân, Rosatom còn đầu tư mạnh mẽ vào các lĩnh vực như năng lượng gió, năng lượng hydro, và các công nghệ vận tải xanh, ví dụ như tàu phá băng chạy bằng năng lượng hạt nhân sử dụng lò RITM-200N.

Những nỗ lực này không chỉ khẳng định vị thế của Nga trong ngành năng lượng toàn cầu mà còn mở ra cơ hội hợp tác quốc tế, bao gồm cả với Việt Nam.

Trong tương lai, các công nghệ vận tải xanh của Rosatom có thể trở thành một lĩnh vực hợp tác tiềm năng với Việt Nam, nhất là khi quốc gia này đang đẩy mạnh phát triển cơ sở hạ tầng giao thông bền vững và giảm phát thải trong ngành vận tải.