Buzz
Đằng sau những cánh cửa đóng kín ở các phòng thí nghiệm tại Thung lũng Silicon, hai startup ít tiếng tăm đang thu hút sự chú ý đặc biệt từ giới đầu tư.
Thế giới công nghệ đang chứng kiến một cuộc đua âm thầm nhưng đầy căng thẳng: cuộc đua phát triển robot hình người thông minh – những cỗ máy có thể di chuyển, giao tiếp và làm việc cùng con người.
Sau những cánh cửa kín ở Thung lũng Silicon, hai startup Rhoda AI và Genesis AI, dù ít tên tuổi, nhưng lại thu hút sự chú ý đặc biệt từ các nhà đầu tư. Hai công ty này vừa huy động hàng trăm triệu USD để phát triển các robot có khả năng cạnh tranh với các “ông lớn” như Figure AI và Tesla.
Theo Forbes, Rhoda AI và Genesis AI đều hoạt động trong “chế độ tàng hình” – họ chưa công bố bất kỳ công nghệ hay sản phẩm nào ra công chúng, nhưng đã tuyển dụng hàng loạt chuyên gia từ Boston Dynamics, Tesla và Google DeepMind.
Rhoda AI, với trụ sở tại Menlo Park, được thành lập bởi nhóm cựu kỹ sư của Tesla và Boston Dynamics, đã gọi vốn thành công 230 triệu USD, tập trung phát triển robot có khả năng thực hiện các công việc nặng nhọc, phục vụ sản xuất và hậu cần. Trong khi đó, Genesis AI, với hơn 105 triệu USD vốn ban đầu, lại phát triển nền tảng robot giống như cho ngôn ngữ, nhưng áp dụng cho hành vi và chuyển động trong thế giới thực.
Điều đặc biệt ở Genesis AI là họ không chỉ tạo ra robot, mà còn xây dựng một “bộ não” chung cho tất cả robot – tương tự như cách Google tạo ra Android cho điện thoại. Họ gọi đây là “nền tảng robot ngang” – nơi các nhà sản xuất khác có thể tích hợp “bộ não Genesis” vào robot của mình. Theo thông tin rò rỉ, Genesis đang thử nghiệm một hệ thống giúp robot học cách mở cửa, nâng vật, gấp đồ hay di chuyển qua chướng ngại vật bằng cách mô phỏng hàng tỷ hành động ảo. Khi robot hoạt động thực tế, dữ liệu sẽ được thu về để cải thiện mô hình, tạo thành vòng phản hồi học tập liên tục giữa AI và thế giới vật lý.
Giới công nghệ so sánh Genesis AI với cách OpenAI đã từng tạo dựng thế giới AI ngôn ngữ – nhưng lần này, “trò chuyện” không phải qua lời nói mà qua chuyển động. Một nguồn tin của AI Business nhận xét: “Nếu OpenAI tạo ra bộ não cho thế giới kỹ thuật số, thì Genesis AI đang tạo ra bộ não cho thế giới vật lý”.
Các nhà đầu tư nhìn thấy trong robot hình người một thị trường tiềm năng khổng lồ – nơi AI không chỉ xử lý dữ liệu mà còn có thể thay thế con người trong các lĩnh vực thiếu lao động như sản xuất, logistics, chăm sóc y tế hay dịch vụ. Một robot có thể hiểu ngôn ngữ tự nhiên, thao tác chính xác và học hỏi từ trải nghiệm.
Nhưng cuộc đua này không chỉ diễn ra ở Mỹ. Bên kia Thái Bình Dương, Trung Quốc đang nổi lên như một thế lực mạnh mẽ trong ngành công nghiệp robot. Các công ty công nghệ và xe điện lớn của nước này đang âm thầm đổ hàng tỷ đô la cho tham vọng “người máy quốc gia”.
Theo Reuters, Xpeng Motors, hãng xe điện nổi tiếng của Trung Quốc, đã công bố kế hoạch đầu tư tới 100 tỷ nhân dân tệ (hơn 13 tỷ USD) vào nghiên cứu robot hình người trong vòng hai thập kỷ tới. Sản phẩm đầu tiên – robot Iron – cao khoảng 1m7, có hơn 200 khớp chuyển động, hiện đã được thử nghiệm trong nhà máy. Giám đốc điều hành He Xiaopeng cho biết: “Nếu chúng ta có thể dạy robot hiểu con người, đó sẽ là cuộc cách mạng tiếp theo của sản xuất.”
Không chỉ Xpeng, Ant Group – công ty con của Alibaba – cũng đã giới thiệu mẫu robot R1 tại triển lãm IFA Berlin 2025. Robot này có thể nấu ăn, nhận diện khuôn mặt và giao tiếp cơ bản, dù hiện vẫn ở giai đoạn thử nghiệm. Động thái của Ant Group cho thấy tham vọng mở rộng sang lĩnh vực phần cứng thông minh – nơi robot trở thành cầu nối giữa thương mại điện tử, AI và tự động hóa đời sống. Cùng lúc đó, startup AgiBot, với sự hỗ trợ từ các quỹ đầu tư lớn như Hillhouse và BYD, tuyên bố đã sản xuất hàng nghìn robot hình người cho môi trường công nghiệp và dịch vụ.
Từ Bắc Kinh đến Thâm Quyến, chính phủ Trung Quốc đang biến ngành robot thành một trụ cột chiến lược, coi đó là “công nghệ mang tính cách mạng ngang hàng với AI và xe điện”. Le Monde dẫn dự báo cho biết quy mô thị trường robot Trung Quốc có thể đạt 5.000 tỷ USD vào năm 2050, và trong năm 2024, Trung Quốc đã chiếm tới 2/3 số bằng sáng chế robot toàn cầu. Tại các sự kiện như “Robot Olympics” tổ chức ở Bắc Kinh, hàng trăm robot hình người thi đấu trong các nội dung như chạy, đá bóng, múa hip-hop và trình diễn kỹ năng AI – là minh chứng cho sức mạnh sản xuất và năng lực tích hợp công nghệ của Trung Quốc.
Trong khi đó, tại Mỹ, các công ty như Tesla với Optimus hay Figure AI với Figure 02 vẫn đang chiếm sóng truyền thông khi trình diễn các robot có thể mang hộp, gấp quần áo hay trò chuyện bằng AI. Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng “lợi thế thực sự không nằm ở trình diễn, mà ở khả năng sản xuất hàng loạt và tích hợp AI vào hành vi”. Đây chính là điểm mạnh của các công ty Trung Quốc.
Tuy nhiên, con đường đến “kỷ nguyên người máy” vẫn đầy rẫy thử thách. Robot hình người hiện tại vẫn còn rất đắt đỏ, phức tạp và thiếu sự ổn định khi hoạt động trong môi trường thực tế. Một cánh tay robot có thể gấp áo nhưng lại không biết xử lý khi áo rơi xuống đất; một robot có thể đi trên nền bê tông nhưng dễ mất thăng bằng khi di chuyển trên mặt đường trơn. Vấn đề về năng lượng cũng là một trở ngại lớn: để duy trì hoạt động trong nhiều giờ, robot cần pin có dung lượng cao, nhẹ và an toàn – điều mà ngay cả các hãng xe điện hàng đầu cũng chưa thể giải quyết hoàn hảo.
Thế giới đang tiến gần đến một ranh giới quan trọng giữa trí tuệ và cơ thể, giữa AI thuần túy và robot mang hình dáng con người. Dù cuộc đua này diễn ra âm thầm, nó có thể sẽ trở thành “trận chiến công nghệ lớn nhất kể từ AI tổng hợp”, bởi ai kiểm soát được robot hình người – người đó sẽ nắm giữ chìa khóa cho tương lai của lao động, sản xuất và an ninh toàn cầu.
Theo: Forbes, Reuters
