Buzz
Audition, bộ phim 18+ của đạo diễn Takashi Miike ra mắt năm 1999, đã tạo nên một làn sóng tranh cãi mạnh mẽ. Trình chiếu tại Liên hoan phim Rotterdam 2000, tác phẩm này gây sốc bởi sự chuyển mình từ một câu chuyện tình yêu ngọt ngào sang những cảnh tượng kinh dị đầy tàn bạo, đặc biệt là ở cảnh tra tấn cuối cùng.
Từ một câu chuyện tình yêu đầy lãng mạn, Audition bất ngờ xoay chuyển sang thể loại kinh dị đẫm máu, khiến người xem không kịp trở tay và vội vã bỏ rạp. Đây là một trong những bộ phim 18+ Nhật Bản nổi bật, gây tranh cãi lớn nhất vào cuối thế kỷ 20, khẳng định tài năng của đạo diễn Takashi Miike.
Khởi đầu ngọt ngào nhưng kết thúc là một cơn ác mộng kinh hoàng
Trong nền điện ảnh Nhật Bản, Audition (1999) của Takashi Miike luôn là một tác phẩm gây tranh cãi, được coi như một tượng đài trong dòng phim 18+. Bộ phim được chuyển thể từ tiểu thuyết của Ryu Murakami, mở đầu với một câu chuyện đầy cảm xúc và tưởng chừng như lãng mạn.
Shigeharu Aoyama, một người đàn ông trung niên vừa mất vợ, quyết định mở lòng tìm kiếm một người bạn đời mới sau nhiều năm sống cùng con trai. Dưới sự khuyên nhủ của người bạn thân là một đạo diễn, anh tổ chức một buổi 'thử vai' giả mạo để tuyển chọn một nữ diễn viên cho kịch bản tưởng tượng – thực chất là một cuộc tuyển vợ trá hình.
Tại đây, Asami Yamazaki – cô gái trẻ với vẻ ngoài yếu đuối và kín đáo – xuất hiện như hình mẫu lý tưởng trong mắt Shigeharu. Cô kể về một tuổi thơ đầy đau khổ, bị lạm dụng và bỏ rơi. Vẻ yếu đuối của Asami khiến Shigeharu không thể không rung động. Anh nhanh chóng lao vào mối quan hệ với cô mà không hề hay biết rằng phía sau nụ cười ngọt ngào ấy là một vực thẳm đầy thù hận và ám ảnh.
Khi bộ phim chuyển từ câu chuyện tình yêu sang thể loại kinh dị, khán giả như bị lôi cuốn vào cơn ác mộng không thể dừng lại. Sự thật về quá khứ của Asami dần hé lộ, và Shigeharu rơi vào cái bẫy mà chính mình đã tự đặt ra: Anh bị đánh thuốc, trói buộc và phải chịu đựng những cảnh tra tấn ghê rợn với kim châm, dây thép và cưa tay – những hình ảnh kinh hoàng khiến Audition trở thành một bộ phim 18+ gây sốc bậc nhất trong lịch sử điện ảnh Nhật Bản.
Sự bùng nổ tranh cãi toàn cầu
Audition không chỉ dừng lại ở bạo lực mà còn tinh tế lồng ghép yếu tố tình dục theo một cách tâm lý – một nét đặc trưng lạnh gáy của phim 18+. Cảnh Shigeharu nằm bất động, vừa mê man vừa ảo giác thấy Asami và những người phụ nữ khác, mang lại cảm giác vừa thèm muốn, vừa sợ hãi.
Phim không có những cảnh nóng kéo dài hay lộ liễu, nhưng nó gây ám ảnh sâu sắc về mặt tinh thần. Việc lồng ghép ẩn dụ giữa tình dục và quyền lực, giữa khao khát và trừng phạt, khiến Audition trở thành một bộ phim khó nuốt – thậm chí không dành cho những người yếu tim.
Khi phim được công chiếu tại Liên hoan phim Rotterdam và sau đó tại các rạp chiếu ở châu Âu, nhiều khán giả đã phải bỏ về giữa chừng vì không thể chịu đựng được những cảnh tra tấn. Một số tờ báo mô tả rằng người xem phải che mắt hoặc nôn mửa ngay tại rạp.
The Guardian từng xếp cảnh tra tấn trong Audition vào danh sách "kinh hoàng nhất mọi thời đại", trong khi Variety cho rằng bộ phim "đáng sợ đến mức cuốn hút". Nhà phê bình Roger Ebert không ngần ngại cảnh báo: "Đây là bộ phim khiến bạn phải dè chừng ngay cả đạo diễn. Miike nguy hiểm vì chính tài năng của ông".
Tại Nhật Bản, phản ứng đối với bộ phim 18+ này cũng rất phân tán. Những người yêu thích Miike và các fan hâm mộ coi đây là đỉnh cao sáng tạo, trong khi công chúng đại chúng chỉ trích dữ dội. Từ khóa như "bệnh hoạn", "ám ảnh", "bạo lực quá mức" xuất hiện tràn ngập trên các diễn đàn điện ảnh thời đó.
Phim 18+ mang ẩn dụ về quyền lực, nữ quyền và bi kịch cô đơn
Ẩn sau lớp vỏ bạo lực và tình dục, Audition là một tác phẩm 18+ có chiều sâu nghệ thuật đầy ấn tượng. Phim đặt ra câu hỏi đầy day dứt: Ai là nạn nhân thật sự? Ai mới là người có lỗi trong câu chuyện này?
Shigeharu, qua việc tổ chức buổi thử vai giả mạo, đại diện cho kiểu đàn ông trung niên Nhật Bản vẫn giữ những định kiến về việc "lựa chọn" phụ nữ như những món hàng. Trong khi đó, Asami là sản phẩm của một xã hội bạo lực và lạnh lùng, nơi những người phụ nữ bị tổn thương mang trong mình sự giận dữ không thể xóa nhòa.
Qua việc để người đàn ông trở thành nạn nhân bị tra tấn và chiếm đoạt, Miike đảo ngược mối quan hệ quyền lực giữa các giới. Một số nhà nghiên cứu điện ảnh coi đây là phản ứng cực đoan của nữ quyền, khi người phụ nữ đứng lên giành lại quyền kiểm soát, phải trả giá bằng những hy sinh khủng khiếp.
Mặc dù là một bộ phim 18+ cực đoan, nhưng không thể phủ nhận rằng Audition đã trở thành một mốc quan trọng trong làn sóng J-horror, mở đường cho các tác phẩm kinh dị Nhật Bản vươn ra toàn cầu. Sau Audition, các bộ phim như Ringu (1998) và Ju-on (2002) đã thu hút được sự quan tâm lớn từ khán giả phương Tây. Quentin Tarantino và Eli Roth đều thừa nhận rằng bộ phim này đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến họ.
Audition không chỉ đơn giản là một bộ phim kinh dị. Nó là một tác phẩm 18+ mang đến cái nhìn sâu sắc và đầy chua xót về tình yêu, dục vọng, sự cô đơn và nỗi sợ hãi mất kiểm soát trong các mối quan hệ. Bộ phim là minh chứng cho tài năng sắc bén của Takashi Miike, một đạo diễn có khả năng chạm vào những góc tối nhất trong tâm hồn con người.
Tóm lại, Audition (1999) không chỉ là một bộ phim 18+ gây sốc đơn thuần. Nó là một tác phẩm nghệ thuật táo bạo, khai thác các vấn đề xã hội, giới tính và tâm lý con người qua một lăng kính điện ảnh đầy ám ảnh. Một lần xem là một lần không thể nào quên.
