Cách trình bày mâm cỗ Tết hiện đại và truyền thống của 3 miền Bắc, Trung, Nam chi tiết

Khi Tết đến xuân về, mọi người trong gia đình lại cùng nhau bận rộn chuẩn bị những món ăn ngon để dâng lên tổ tiên. Bạn đã biết cách sắp xếp mâm cỗ Tết sao cho ấn tượng và ý nghĩa chưa? Hãy cùng khám phá bài viết dưới đây để tìm hiểu cách bày mâm cỗ Tết đặc trưng của ba miền Bắc, Trung, Nam!

Tết cổ truyền là thời điểm để đón chào năm mới với những hy vọng về cuộc sống ấm no, hạnh phúc và may mắn. Dù cuộc sống có khó khăn, người Việt vẫn luôn cố gắng chuẩn bị một mâm cỗ đầy đủ để tưởng nhớ tổ tiên, cầu mong sự phù hộ của ông bà cho con cháu sức khỏe dồi dào, thành công trong học tập và sự nghiệp; cũng như gia đình luôn hòa thuận, làm ăn phát đạt.

Mâm cỗ ngày Tết không chỉ là một nét văn hóa đặc sắc và lâu đời của người Việt mà còn ẩn chứa nhiều giá trị tinh thần sâu sắc, thể hiện rõ nét phong tục tập quán của từng địa phương. Đối với nhiều người, nhất là thế hệ trước, Tết sẽ không tròn vẹn nếu thiếu đi những món ăn truyền thống như bánh chưng, bánh tét, gà luộc, xôi gấc, canh bóng thả, thịt kho tàu, thịt đông, kiệu muối… Những món ăn này không chỉ mang hương vị đậm đà mà còn là di sản văn hóa gắn liền với mỗi gia đình qua bao đời.

Mâm cỗ Tết là biểu tượng chứa đựng những giá trị tinh thần sâu sắc, phản ánh phong tục và tình cảm gia đình.

Mỗi vùng miền trên đất nước Việt Nam có những nét riêng biệt trong cách chuẩn bị mâm cỗ ngày Tết. Hãy cùng khám phá những điểm độc đáo trong mâm cơm Tết của ba miền Bắc, Trung, Nam để thấy rõ hơn sự đa dạng và phong phú trong văn hóa ẩm thực Việt Nam!

Người miền Bắc được biết đến với sự tỉ mỉ và tinh tế trong việc chế biến và trình bày món ăn. Do đó, mâm cơm Tết ở đây không chỉ thơm ngon mà còn bắt mắt, thu hút với nhiều món truyền thống đặc trưng.

Mâm cỗ Tết miền Bắc thường được chuẩn bị kỹ lưỡng theo nguyên tắc: 4 bát 4 đĩa (không kể nước chấm, dưa hành và xôi), tượng trưng cho tứ trụ (4 mùa, 4 hướng). Đối với những gia đình có điều kiện, mâm cỗ có thể được mở rộng thành 4 bát 6 đĩa hoặc 8 bát 8 đĩa, thậm chí được xếp thành nhiều tầng cao.

4 bát thường gồm:

• Món mọc nấm được thả vào bát.

• Canh bóng được thả nhẹ nhàng.

• Miến được nấu cùng lòng gà.

• Chân giò hầm cùng măng khô.

4 đĩa thường gồm có:

• Gà trống thiến được luộc chín.

• Bánh chưng truyền thống.

• Nem được rán giòn.

• Thịt nấu đông hoặc giò lụa (có thể thay bằng giò thủ hoặc chả quế).

Bên cạnh đó, người dân miền Bắc cũng rất chú trọng đến các món tráng miệng như mứt sen, hồng khô, mứt quất, ô mai mơ, mứt gừng,... Đặc biệt, chè kho được làm từ đậu xanh và đường là món ăn không thể thiếu, mang lại hương vị ngọt ngào, hoàn hảo cho mâm cỗ Tết truyền thống của miền Bắc.

Mâm cỗ Tết đặc trưng của miền Bắc luôn có sự hiện diện của gà luộc, giò heo hầm măng, thịt đông dưa hành…

Miền Trung, nơi có khí hậu khắc nghiệt nhất cả nước, đã hình thành nên một nền ẩm thực độc đáo, thể hiện tinh thần tiết kiệm và sự chia sẻ của người dân nơi đây. Mâm cơm Tết miền Trung thường được bày trên mâm tròn, với các món ăn được chia thành từng đĩa nhỏ, mỗi món một ít, đơn giản nhưng chứa đựng đầy hương vị quê nhà. Dưới đây là một số món đặc trưng:

• Món thịt kho truyền thống.

• Bánh tét thơm ngon.

• Nem chua và nem lụi đậm đà.

• Thịt luộc kết hợp với bánh tráng cuốn.

• Tôm chua và tôm rim hấp dẫn.

• Nộm thanh mát.

• Dưa hành chua ngọt.

• Ram cuốn giòn rụm.

• Gà luộc thơm phức.

Mâm cơm Tết miền Trung tuy giản dị nhưng mang đậm hương vị quê nhà, thể hiện nét đặc trưng của vùng đất này.

Mâm cơm Tết miền Nam không chỉ thể hiện sự giàu có của vùng đất phương Nam mà còn phản ánh lối sống thoải mái và mộc mạc của người dân nơi đây. Dưới đây là những món ăn không thể thiếu trong mâm cơm Tết miền Nam:

• Món thịt kho trứng (còn gọi là thịt kho tàu) là một phần không thể thiếu.

• Canh khổ qua với nhân thịt đậm đà hương vị.

• Gà luộc vàng ươm, thơm ngon.

• Bánh tét truyền thống với nhân đậu xanh và thịt mỡ.

• Xôi vò thơm phức, béo ngậy.

• Chả giò giòn rụm và chả lụa mềm ngon.

• Lạp xưởng đậm vị, hấp dẫn.

• Tôm khô kết hợp cùng củ kiệu chua ngọt.

• Dưa giá giòn tan, thanh mát.

• Nộm thập cẩm đa dạng màu sắc và hương vị.

• Gỏi ngó sen tươi giòn và gỏi gà thơm ngon.

Mâm cỗ miền Nam thu hút từ cách phối màu đến nguyên liệu tươi ngon, cách trình bày phóng khoáng và không gò bó.

Lớp trẻ ngày nay, được sinh ra trong thời kỳ hòa bình và phát triển, sở hữu tư duy cởi mở và linh hoạt hơn nhiều so với thế hệ trước. Điều này đã ảnh hưởng đến cách bài trí mâm cỗ Tết, không còn gò bó trong khuôn khổ truyền thống mà được bổ sung thêm những món ăn độc đáo, mới lạ, tạo nên sự kết hợp hài hòa giữa nét văn hóa xưa và nay, mang đến không khí Tết vừa ấm áp quen thuộc vừa tươi mới. Một số món ăn thường xuất hiện trong mâm cỗ Tết hiện đại bao gồm:

• Tôm chiên giòn.

• Dăm bông thơm ngon.

• Xúc xích đậm đà.

• Súp hải sản đậm vị.

• Lẩu hải sản tươi ngon.

• Sườn nướng sốt BBQ đậm đà.

• Thịt bò cuốn lá lốt thơm lừng.

• Salad tươi mát.

• Phở chiên giòn rụm.

• Cua sốt cay hấp dẫn.

Tùy thuộc vào tín ngưỡng và phong tục của từng gia đình, mâm cỗ chay thường được chọn lựa vào dịp đầu năm để khởi đầu một năm mới nhẹ nhàng, thanh tịnh. Những món ăn chay không chỉ giúp tâm hồn thư thái mà còn thể hiện sự chu đáo, tỉ mỉ trong khâu chuẩn bị, như một lời chúc ý nghĩa cho một năm mới an lành, hạnh phúc.

Dưới đây là một vài gợi ý về những món ăn chay phổ biến thường được bày biện trong mâm cơm Tết.

• Xôi gấc.

• Bánh chưng hoặc bánh tét nhân đậu xanh.

• Chả lụa, chả giò chay.

• Bì cuốn chay.

• Bún xào, miến xào hoặc mì xào nấm.

• Canh khổ qua, canh nấm hạt sen.

• Cơm chiên lá sen.

• Rau củ xào.

• Đậu hũ chiên sả ớt.

• Sườn non chay rim nước dừa.

• Chè trôi nước ngũ sắc.

Mâm cơm Tết chay sẽ là lựa chọn lý tưởng để khởi đầu một năm mới bình an và may mắn.

Để có một mâm cơm Tết vừa bắt mắt, vừa ngon miệng, bạn có thể áp dụng những bí quyết dưới đây:

• Lựa chọn nguyên liệu tươi ngon: Nguyên liệu tươi sẽ giúp món ăn thêm đậm đà và tạo nên màu sắc tươi tắn cho mâm cỗ.

• Phối hợp số lượng món ăn hợp lý: Mâm cỗ truyền thống thường có sự kết hợp giữa các món canh, xào, luộc, chiên, nướng để đảm bảo sự cân bằng về hương vị và màu sắc. Đừng quên giữ lại những món đặc trưng như bánh chưng, bánh tét, gà luộc, nem rán, canh măng khi bày biện mâm cỗ ngày Tết hiện đại.

• Sắp xếp món ăn hài hòa và tạo điểm nhấn: Đặt các món chính ở giữa, xung quanh là các món phụ. Bạn có thể dùng lá chuối, lá dong hoặc các đĩa trang trí để làm nổi bật các món ăn.

• Trang trí món ăn một cách sáng tạo: Tỉa hoa từ cà rốt, củ cải hoặc ớt để trang trí đĩa thức ăn. Hãy đảm bảo rằng các đĩa thức ăn được sắp xếp gọn gàng, không quá đầy để tạo cảm giác thẩm mỹ.

• Bố trí mâm cỗ cúng ngày Tết hợp lý: Các món mặn như gà luộc, nem rán nên được đặt riêng một góc, trong khi món chay như xôi, chè có thể đặt ở góc khác để dễ phân biệt. Đặt thêm mâm ngũ quả ở một bên với các loại quả tươi và phối màu hài hòa.

• Chú ý ý nghĩa từng món ăn: Mỗi món ăn trong mâm cỗ Tết đều mang một ý nghĩa riêng, từ cầu may mắn, sức khỏe đến tài lộc. Vì vậy, hãy chọn những món ăn phù hợp với phong tục và truyền thống của từng vùng miền để mang lại sự trọn vẹn cho mâm cỗ.

Hãy chọn nguyên liệu tươi ngon và bày trí hài hòa để mâm cỗ cúng ngày Tết không chỉ đẹp mắt mà còn thơm ngon.

Dịp Tết là thời điểm lý tưởng để gia đình quây quần bên nhau, cùng thưởng thức những món ăn hấp dẫn và gửi gắm những lời chúc ý nghĩa cho năm mới. Dưới đây là một số bí quyết giúp bạn sắp xếp mâm cỗ Tết vừa ngon miệng vừa bắt mắt:

Mâm cỗ số 1

Mâm cỗ Tết hiện đại bao gồm các món: Gà luộc, nem chả, canh củ quả, cá chiên, salad, xôi, chả giò,...

Mâm cỗ số 2

Mâm cỗ ngày Tết cổ truyền với đầy đủ các món như gà luộc, miến xào, giò heo, chả ram, chả lụa, bánh chưng, cùng các loại rau củ xào,...

Mâm cỗ thứ 3

Những món ăn quen thuộc như gà luộc, bánh chưng, cá chiên giòn, gà hầm thơm lừng, dưa món giòn tan... đã tạo nên một mâm cúng trọn vẹn và hấp dẫn. 

Mâm cỗ thứ 4

Thực đơn đa dạng với các món như thịt kho tàu thơm ngon, rau củ xào giòn, bánh tét truyền thống, khổ qua nhồi thịt đậm đà, cùng mứt và các món ăn kèm như củ kiệu chua ngọt và đồ chua.

Mâm cỗ số 5

Mâm cỗ Tết hiện đại được bổ sung thêm nhiều món mới lạ như phở cuốn hấp dẫn, vịt quay giòn da, salad tươi ngon, xôi gấc hình cá chép may mắn, và khoai tây chiên vàng giòn.

Mâm cỗ số 6

Bữa cơm ngày Tết với hương vị đậm đà, gồm những món như gà luộc thơm phức, chả thơm ngon, cá chiên giòn rụm, măng hầm giò heo đậm vị, xôi dẻo thơm, và chả giò vàng ươm.

Mâm cỗ thứ 7

Mâm cỗ Tết cổ truyền này mang đậm nét ẩm thực Việt, bao gồm tôm hấp ngọt thịt, chả thơm lừng, thịt heo quay giòn da, bánh chưng xanh, gà hầm mềm thơm, và rau củ xào tươi ngon.

Mâm cỗ thứ 8

Mâm cỗ Tết hiện đại được bày biện với thực đơn đa dạng, bao gồm salad rau củ tươi ngon, khoai tây chiên giòn rụm, gà hấp nấm mèo thơm lừng cùng nhiều loại chả hấp dẫn.

Dù là sự cầu kỳ của ẩm thực miền Bắc, hương vị đậm chất miền Trung hay sự hào phóng của miền Nam, mỗi mâm cỗ đều ẩn chứa tinh thần sum vầy và những lời chúc may mắn cho năm mới. Hãy khéo léo kết hợp nét truyền thống và hiện đại để tạo nên một mâm cỗ Tết không chỉ ý nghĩa mà còn độc đáo, góp phần làm bừng sáng không khí Tết trong gia đình bạn!