Cầu siêu liệu có phải mê tín? Nếu không hiểu đúng, bạn dễ dàng rơi vào sai lầm trong nhận định của mình.

(Mytour) Ngày nay, chúng ta dễ dàng bắt gặp hình ảnh các chùa chiền, gia đình và mọi người đều thực hiện cầu siêu, điều này khiến nhiều người băn khoăn không biết liệu việc cầu siêu có phải mê tín hay không? Khi nhận thức rằng sáu phần là của người sống, chỉ có một phần giúp ích cho người đã khuất, bạn sẽ tìm ra câu trả lời đúng đắn cho mình.

Khái niệm 'cầu an' và 'cầu siêu' không giống nhau. 'Cầu an' là cầu nguyện cho ai đó được bình an và khỏe mạnh, còn 'cầu siêu' là hành động cầu nguyện, hộ niệm và khai thị giúp chúng sanh từ bỏ phiền não và chấp thủ để siêu thoát, tiến vào các cõi an lành.

Nghĩa của cầu siêu là sử dụng phương pháp nào đó để giúp linh hồn của người đã khuất thoát khỏi các cảnh giới khổ đau của địa ngục.

Nhân duyên đã đưa chúng ta đến những cơ hội gặp gỡ, với những người thân thuộc trong gia đình, dòng tộc, quốc gia và xã hội. Sợi dây liên kết đó không thể bị cắt đứt, dù có sự cách trở giữa âm dương, vì vậy trách nhiệm cầu siêu và báo ân đối với người đã khuất là trách nhiệm chung của tất cả mọi người trong xã hội.

Trong Phật pháp, lễ cầu siêu được thực hiện với mong muốn đưa người thân siêu thoát, sinh về cõi Tây Phương Cực Lạc của Phật A Di Đà. 

Theo Phật giáo Bắc truyền, có hai nhóm chúng sanh chủ yếu cần được cầu siêu:
 

Nhóm thứ nhất là những người vừa qua đời, đang ở trong trạng thái thân trung ấm (thần thức, hương ấm), từ khi chết cho đến tối đa khoảng 49 ngày.

Việc cầu siêu có ý nghĩa đối với những người đã khuất chưa được quyết định sẽ tái sanh vào cõi giới nào, hoặc còn đang ở trong trạng thái mê mê tỉnh tỉnh của thân trung ấm. Cầu siêu giúp nhắc nhở và hướng người mất về các việc thiện, từ đó giúp thần thức của họ tái sanh về một cảnh giới tốt đẹp hơn.

Cầu siêu có mục đích sám hối các tội lỗi, giúp chuyển hóa nghiệp xấu, thức tỉnh vong linh để họ tránh xa quả báo đau khổ và thoát khỏi cảnh giới tối tăm, đọa đày. Cầu cho thần thức của người quá cố được nhẹ nhàng, thảnh thơi, siêu sanh về cõi tịnh lạc, thoát khỏi vòng luân hồi.

Trong thời gian này, người thân nên thực hiện các việc thiện, ăn chay, tập trung thành tâm vào việc tụng Kinh, niệm Phật, sám hối để cầu nguyện.

Nhóm thứ hai, những chúng sanh chết oan có thể sinh vào cõi quỷ. Trong trường hợp này, cần phải tụng kinh siêu độ để nhờ Phật lực giúp cho vong linh tái sinh vào cõi thiện.

Nghi lễ cầu siêu cho người đã mất lâu ngày là một việc bình thường và nên thực hiện. Người Phật tử, sau mỗi ngày tụng kinh, niệm Phật, lễ bái, đều hồi hướng công đức cầu cho âm siêu dương thái. Các vong linh mong mỏi được tu học như nghe kinh, tham thiền, thọ trì Tam Quy và Năm Giới. Những hành động tu tập của người sống sẽ tạo ra năng lượng giúp đỡ vong linh nhờ vào cơ hội tu tập của họ.

Tuy nhiên, với những hương linh đã tái sanh vào các cõi lành sau 49 ngày, không cần cầu siêu. Tuy vậy, nếu người thân làm phước và hồi hướng công đức cho họ, vong linh ở cõi lành cũng sẽ nhận được thêm phần lợi ích.

Ở các quốc gia theo Phật giáo Bắc tông, ảnh hưởng của Pháp môn Tịnh độ đã dẫn đến việc tụng các kinh như A Di Đà, Địa Tạng và Vu Lan trong các lễ tang và giỗ. Việc tụng kinh A Di Đà giúp người chết nhớ đến pháp niệm Phật 'nhất tâm bất loạn', là yếu tố quan trọng để vãng sinh về cõi Tịnh độ. Cầu siêu chỉ là một yếu tố phụ trợ, vì thời gian chính để tu thiện là khi người còn sống. Sau khi mất, người sống tổ chức lễ cầu siêu và hồi hướng công đức của mình cho người chết. Kinh Địa Tạng chỉ ra rằng lợi ích của lễ cầu siêu có bảy phần, trong đó sáu phần thuộc về người sống, và chỉ một phần thuộc về người đã khuất. Vậy, cầu siêu không phải là mê tín. Việc tụng kinh không chỉ có ích cho người mất mà còn là cách giáo dục cho người thân về phương pháp tu tập và làm phước. Theo Phật giáo, không ai có thể siêu độ hay giải thoát cho người khác.

Khi cầu siêu cho người mất, tình thương phải xuất phát từ sự chân thành, cảm nhận được nỗi đau và khổ của người đã khuất, đồng thời nhắc nhở họ về quy luật sinh tử, để họ không còn luyến tiếc thế gian, dễ dàng ra đi hoặc tái sinh.

Đặc biệt, sống đạo đức chính là ngọn đèn soi đường cho vong linh vượt qua bóng tối của vô minh. Địa ngục khổ đau do tâm tạo ra, và sự giải thoát giác ngộ cũng từ tâm mà đến. Vì vậy, sống đúng đạo đức là một hình thức siêu độ cao quý.

Năng lực tu tập hàng ngày là yếu tố chính giúp chúng ta sống an lành và sau khi qua đời, có thể vãng sanh vào cõi tịnh độ. Còn các khóa lễ cầu an hay cầu siêu chỉ là những trợ duyên, cuối cùng vẫn là do chính bản thân mỗi người chăm sóc sự bình an của mình.

 
Đó không phải mê tín mà là đạo lý tâm thiện hướng về cõi thiện, là lòng hiếu thảo và tâm nguyện vĩ đại. Qua đó, sức mạnh của tâm và nguyện lực của người siêu độ hòa cùng nghiệp lực của người đã khuất, tạo nên sự hòa hợp và cảm thông, từ đó vong linh được siêu độ.