Buzz
(Mytour) Cúng tạ đất cuối năm dành cho ai, vào thời gian nào là tốt nhất, cách chuẩn bị lễ vật và thực hiện nghi lễ đúng phong tục truyền thống ra sao? Tất cả các câu hỏi này sẽ được giải đáp chi tiết trong phần dưới đây.
1. Cúng tạ đất cuối năm là nghi lễ gì, cúng cho ai?
Lễ cúng tạ đất cuối năm, còn gọi là lễ tạ Thần linh Thổ địa (Thổ công) của gia đình, nhằm tỏ lòng biết ơn đối với các vị thần cai quản đất đai nơi gia đình sinh sống. Nhiều gia đình thực hiện lễ cúng đất trang trọng với mong muốn các vị thần sẽ ban phước lành, bảo vệ cho cả gia đình trong năm mới.
Lễ cúng này cũng nhằm tưởng nhớ công ơn của ông bà tổ tiên, cầu mong gia tiên sẽ che chở và bảo vệ gia đình trong suốt một năm mới bình an, hạnh phúc.
Nghi lễ cúng tạ đất có thể được thực hiện vào đầu năm và cuối năm. Thông thường, vào đầu năm, người ta sẽ cúng tạ đất, còn cuối năm là để tạ ơn Thần linh Thổ địa. Đầu năm, lễ vật sẽ được chuẩn bị để tạ mộ phần và tạ thần linh nơi gia đình cư ngụ. Cuối năm, nghi lễ tương tự cũng được thực hiện.
2. Cúng tạ đất vào ngày nào là thích hợp?
2.1 Thời điểm thích hợp để cúng tạ đất cuối năm
Trước đây, lễ tạ đất cuối năm hay còn gọi là lễ cúng Thổ Công thường được thực hiện riêng biệt, trước lễ cúng ông Công ông Táo. Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia tâm linh, lễ tạ Thổ Công là biểu hiện của lòng thành kính của gia chủ và không bắt buộc. Vì vậy, hiện nay, hầu hết các gia đình đều kết hợp lễ tạ đất vào lễ cúng ông Công ông Táo.
Tổng kết lại, lễ tạ đất cuối năm có thể thực hiện vào 2 thời điểm khác nhau:
- Thứ nhất, kết hợp với lễ tiễn Táo Quân về trời vào ngày 23 tháng Chạp âm lịch.
- Thứ hai, tiến hành vào một ngày thích hợp, tính từ sau Rằm tháng Chạp cho đến trước ngày ông Công ông Táo lên chầu trời.
2.2 Cúng tạ đất cuối năm Giáp Thìn vào ngày giờ nào là tốt nhất?
Từ sau Rằm tháng Chạp năm Giáp Thìn 2024 cho đến ngày tiễn ông Công ông Táo lên trời, có 5 ngày thích hợp để thực hiện lễ cúng tạ đất cuối năm. Cụ thể, các ngày và giờ tốt sẽ được liệt kê dưới đây:
| Âm lịch | Dương lịch | Giờ đẹp | Đánh giá mức độ cát lành |
| 16 tháng Chạp | 15/1/2025 | 7h-9h; 9h-11h; 13h-15h | Tốt |
| 17 tháng Chạp | 16/1/2025 | 5h-7h; 11h-13h; 15h-17h; 17h-19h | Tốt |
| 20 tháng Chạp | 19/1/2025 | 5h-7h; 11h-13h; 15h-17h; 17h-19h | Bình thường |
| 21 tháng Chạp | 20/1/2025 | 5h-7h, 9h-11h, 15h-17h | Bình thường |
| 23 tháng Chạp | 22/1/2025 | 5h-7h; 11h-13h; 15h-17h; 17h-19h | Tốt |
3. Cách sắm lễ tạ đất cuối năm Giáp Thìn chuẩn xác
Nghi thức cúng tạ đất đối với gia đình có ban thờ gồm 3 lư hương thờ: Quan Đương Xứ Thổ Địa Chính Thần, Hội đồng gia tiên, và Bà Cô Tổ dòng họ. Nếu gia đình bạn cũng thờ theo kiểu này, lễ vật tạ đất sẽ bao gồm:
3.1 Phần lễ chay:
- Hương (nhang).
- Đèn (nến).
- Hoa tươi: 10 bông hoa tươi (hoa hồng hoặc hoa cúc) chia làm 2 lọ, đặt hai bên bàn thờ.
- 3 lá trầu và 3 quả cau, cành dài, đẹp.
- 2 đĩa trái cây đặt hai bên bàn thờ.
- 2 đĩa xôi trắng to đặt hai bên bàn thờ.
3.2 Phần lễ mặn:
- Gà luộc để nguyên con và bày lên đĩa lớn (thường là gà trống thiến hoặc gà giò), hoặc có thể thay bằng chân giò lợn (chân trước) đã luộc chín.
- 0,5 lít rượu trắng và 3 chén nhỏ đựng rượu.
- 10 lon bia và 6 lon nước ngọt, đặt ở hai bên bàn thờ.
- 1 bao thuốc lá và 1 gói chè.
- Một số loại bánh kẹo được đặt trong đĩa lớn.
3.3 Phần vàng mã:
Phần mã không phải bắt buộc, tùy theo điều kiện từng gia đình. Thông thường bao gồm:
- 6 con ngựa (5 con ngựa nhỏ với màu đỏ, xanh, trắng, vàng, chàm tím) kèm theo 5 bộ mũ, áo, hia nhỏ và các vật phẩm đi kèm như cờ, lệnh, kiếm, roi. Còn 1 con ngựa lớn màu đỏ, đi kèm mũ, áo, hia lớn hơn và cờ, roi, kiếm.
- Trên mỗi con ngựa, đặt 10 lễ tiền vàng.
- 1 cây vàng hoa đỏ (1000 vàng).
- 1 đĩa đựng 50 lễ vàng tiền (dâng lên gia tiên).
4. Bài văn khấn tạ đất cuối năm chuẩn theo văn khấn cổ truyền
Dưới đây là bài văn khấn tạ Thần linh Thổ địa (văn khấn tạ đất cuối năm) (từ khoảng 15 đến 30 tháng Chạp).
Nam mô A di đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy:
- Quan đương xứ thổ địa chính thần
- Thổ địa Ngũ phương Long mạch Tôn thần
Hôm nay là ngày… tháng… năm…, nhằm tiết... Chúng con là:.....
Thành tâm chuẩn bị lễ vật, hương hoa, phù tửu, cùng với nghi lễ trang nghiêm, dâng lên Chư vị Tôn Thần để tạ ơn thần linh Thổ Địa.
Gia đình chúng con nhờ vào phước đức mà an cư lạc nghiệp tại mảnh đất này. Cảm tạ thần linh Thổ Địa đã che chở, ban ân, đất đai này có phong thủy tốt, khí vượng, mạch phát, suốt bốn mùa đều thuận lợi, không có tai ương, gặp may mắn quanh năm. Trong gia đình yên ấm, sức khỏe mạnh mẽ.
Hôm nay là ngày lành tháng tốt, gia đình chúng con dâng lễ tạ để bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc và tôn kính. Xin Chư vị Tôn Thần giáng lâm, nhận lễ vật và chứng giám lòng thành của chúng con.
Chúng con thành kính cầu nguyện, hy vọng thần linh Thổ Địa sẽ tùy duyên phù hộ cho gia đình an cư lạc nghiệp, thực hiện được ước nguyện, nhà cửa ấm êm, tài lộc phát đạt, nhân khẩu hưng vượng.
Dẫu âm dương cách biệt, chúng con vẫn thành tâm cầu khẩn, xin thần linh soi xét và chứng giám tấm lòng chân thành của chúng con.
Chúng con kính thỉnh các bậc tiên tổ, liệt vị chân linh đồng về tham dự và hưởng lễ.
Nam mô A di đà Phật! (3 lần)
5. Một số điều cần hiểu thêm về ý nghĩa của lễ cúng tạ đất cuối năm
Theo quan niệm tín ngưỡng ở châu Á, Thổ Công (hay còn gọi là Thổ Địa, Thổ Thần) là vị thần trông coi một mảnh đất nào đó. Mỗi khi gia đình thực hiện các công việc liên quan đến đất đai như xây nhà, đào ao, đào giếng, khai hoang, đào huyệt,... thì phải cúng tế vị thần này để cầu xin sự bảo vệ và phù hộ.
Thổ Công được xem là vị thần quan trọng nhất trong mỗi gia đình. Vì vậy, khi bày trí bàn thờ, bát hương thờ Thổ Công sẽ được đặt ở vị trí trung tâm. Bên trái sẽ là bát hương thờ Bà Cô Tổ, bên phải là bát hương thờ Gia tiên. Mỗi khi cúng lễ, chúng ta đều phải khấn Thổ Công trước để xin phép cho các tổ tiên về thụ hưởng.
Cúng tạ đất cuối năm có ý nghĩa bày tỏ lòng tri ân đối với các vị Thổ Thần đã phù hộ cho gia đình trong suốt một năm qua. Nếu muốn thực hiện lễ này, bạn có thể làm ngay tại ban thờ Phật trong nhà. Chúng ta sẽ thành tâm bạch thỉnh các vị thần linh lên và bày tỏ lòng kính mến như sau: "Hôm nay là ngày cuối năm, 23 tháng Chạp, gia đình chúng con xin sắm sửa mâm cơm chay thanh tịnh để cúng dường."
Trước tiên, chúng ta cúng dường các vị Phật, Bồ Tát, Thánh Hiền ở mười phương, sau đó là cúng dường các vị chư thiên, chư thần, Thổ Thần, Thổ Địa, Long Thần tại vùng đất này, mong các ngài luôn che chở, hộ trì cho gia đình chúng con.
Sau lễ cúng, chúng ta phát nguyện sám hối, tụng kinh, làm phước, phóng sinh để hồi hướng công đức cho các vong linh và thần linh. Tuy nhiên, việc tri ân không phải bắt buộc. Nếu gia đình không có thời gian, cũng không cần quá lo lắng.
Mỗi khu vực có phong tục cúng khác nhau, ví dụ như người Hoa Kiều và một số người miền Nam thường ăn một miếng nhỏ trước bàn thờ Thổ Công khi cúng, vì theo truyền thuyết, Thổ Công bị đầu độc chết và rất sợ bị chết lần nữa. Chính vì vậy, khi ai cúng, phải ăn một miếng thì Thổ Công mới dám ăn. Còn người miền Bắc thì vẫn cúng theo cách thông thường.
6. Cúng tạ đất cuối năm từ góc nhìn đạo Phật
Theo sư thầy Thích Trí Hóa (chùa Bằng A, Hà Nội), nhà chùa không khuyến khích việc cúng mã, bởi vì việc này tốn kém không cần thiết. Sư thầy cũng khuyên rằng người dân không nên tổ chức tiệc tùng linh đình, hay giết nhiều gia cầm như gà, vịt để cúng thần linh, vì điều đó là sát sinh.
Nhiều gia đình theo đạo Phật đã thực hiện lễ tạ Thần bằng cách tụng kinh Địa Tạng, đơn giản nhưng đầy ý nghĩa, không cầu kỳ hay tốn kém.
Khi tụng kinh Địa Tạng, sẽ có sự tham gia của chư Thiên và Long Thần, Hộ Pháp để bảo vệ và ủng hộ bạn. Vì vậy, bạn cần giữ tâm thái thanh tịnh, nghiêm trang và thành kính để nhận được nhiều lợi ích nhất.
Trước lễ, cần chuẩn bị hoa tươi, trái cây, có thể thêm một số món đồ chay khác. Đèn nhang phải được đặt trang nghiêm trên bàn thờ Phật hoặc một bàn nhỏ ở gần cửa vào hoặc trung tâm ngôi nhà, nơi sạch sẽ. Cần mặc trang phục chỉnh tề, quần dài, áo dài tay, và vệ sinh miệng sạch sẽ.
Nếu sử dụng Kinh Địa Tạng trên giấy hoặc điện thoại, không nên để dưới nền nhà. Bạn có thể tham khảo đầy đủ bản Kinh Địa Tạng tại bài viết: Nghe kinh Phật hàng ngày để hưởng vô vàn lợi ích.
Sau khi thắp hương, bạn tiến hành đọc nghi thức và tụng kinh Địa Tạng (nên ngồi bán già hoặc xếp bằng để đọc, vì kinh khá dài và thời gian thực hiện có thể kéo dài khoảng 3 tiếng đồng hồ).
Kinh Địa Tạng khá dài, vì vậy bạn có thể chia thành 3 lần đọc. Sau khi hoàn thành Quyển Thượng, có thể nghỉ ngơi 5-10 phút trước khi tiếp tục với Quyển Trung, rồi cuối cùng là Quyển Hạ. Đọc vừa phải, không quá lớn cũng không quá nhỏ.
Khi cúng xong, các bản kinh cần được gói lại gọn gàng và đặt trên bàn thờ hoặc trên giá sách. Nếu không biết để đâu cho sạch sẽ, bạn có thể mang cho người cần hoặc đem đến kệ sách của chùa.
Mặc dù cách cúng đất đai nhà cửa này yêu cầu nhiều thời gian hơn các cách cúng thông thường, nhưng nó mang lại ích lợi rất lớn. Khi thực hiện theo cách này, Thần Thổ Địa sẽ phù hộ bạn, các thiện thần cũng sẽ bảo vệ và giúp cho nơi bạn sinh sống được bình an, may mắn. Những vong linh xấu, các ác thần và oan gia trái chủ sẽ không thể xâm nhập hay làm hại bạn.
Các phương pháp cúng đất đai nhà cửa thông thường không thể so sánh được với hiệu quả của cách này. Nhiều người tổ chức tiệc linh đình, giết gà vịt để cúng cho thần linh, nhưng các ngài không những không vui mà còn nổi giận. Phương pháp này không mang lại may mắn mà chỉ mang đến họa cho gia đình bạn.
Các thiện thần luôn có lòng từ bi thương yêu chúng sinh, bạn giết hại chúng sinh để cúng thì các ngài sao mà vui được. Để được các thiện thần bảo hộ thì việc làm của bạn trong đời sống cần hướng thiện phù hợp với tâm chí của các ngài.
| Bạn có biết: Còn bao nhiêu ngày nữa đến Tết Ất Tỵ 2025 không? |
Các bài viết cùng chủ đề dành cho bạn:
