Trong dịp Tết Nguyên đán, chuối là loại quả không thể thiếu trên bàn thờ tổ tiên, đóng vai trò trung tâm bao bọc các loại trái cây khác trong mâm ngũ quả. Do đó, việc chọn lựa và bày biện chuối cũng cần sự tỉ mỉ hơn so với các loại quả khác.
Nhiều người thắc mắc liệu có nên ghép hai nải chuối để dâng hương ngày Tết hay không, bởi chuối có vai trò quan trọng trong việc nâng đỡ các loại quả khác, nhưng không phải lúc nào cũng dễ dàng chọn được nải chuối phù hợp.

1. Có nên kết hợp hai nải chuối để dâng hương ngày Tết?
Thực tế, việc tìm mua được nải chuối lớn không hề dễ dàng, và nếu có thì giá thành cũng khá cao, không phải ai cũng sẵn sàng chi trả. Vì vậy, khi không thể mua được nải chuối to, nhiều gia chủ chọn cách ghép hai nải chuối lại như một giải pháp tình thế khi không tìm được nải chuối đáp ứng đủ tiêu chí.
Nếu thực hiện khéo léo, việc ghép hai nải chuối có thể được xem như một cách giải quyết tạm thời. Tuy nhiên, về mặt tâm linh, việc này vẫn tồn tại một số hạn chế như sau:
- Hai nải chuối được xem là số chẵn, trong khi việc bày biện đồ thờ cúng thường yêu cầu số lẻ. Số lẻ tượng trưng cho dương khí, sự phát triển, trong khi số chẵn lại đại diện cho âm khí, đặc biệt là số 2 và 4 thường bị kiêng kỵ. Nếu ghép ba nải chuối, dù là số lẻ, nhưng việc này khó thực hiện, làm mất tính thẩm mỹ và ý nghĩa tốt lành.
- Việc ghép hai nải chuối lại với nhau trên thực tế không hề dễ dàng, thậm chí còn làm mất đi vẻ đẹp và sự trang trọng cần có. Ví dụ, chỉ sau vài ngày, hai nải chuối có thể tách rời hoặc không đủ chắc chắn để ôm lấy các loại quả khác như bưởi, cam, quýt, dẫn đến việc rơi rụng, điều này được coi là đại kỵ.
- Nếu ghép hai nải chuối bằng các vật liệu như đinh hoặc dây thép, điều này càng không tốt vì người ta kiêng kỵ đặt các vật kim loại sắc nhọn lên bàn thờ do chúng mang sát khí. Ngoài ra, nếu không ghép chắc chắn, hai nải chuối có thể tách rời trong quá trình thờ cúng. Do đó, việc ghép hai nải chuối lại với nhau là không nên.
2. Ý nghĩa của nải chuối trong mâm ngũ quả ngày Tết
- Biểu tượng của sự đoàn viên: Những quả chuối chụm lại trên bàn thờ tượng trưng cho hình ảnh các thành viên trong gia đình sum họp, ấm áp bên nhau.
- Chuối mang lại may mắn: Hình dáng nải chuối giống như bàn tay hứng lấy nắng sương, kết tinh thành quả ngọt, mang ý nghĩa của sự may mắn. Do đó, nải chuối được xem là biểu tượng thu hút tài lộc và năng lượng tích cực.
- Biểu tượng của sự sung túc: Nải chuối càng nhiều quả càng thể hiện sự sung túc, đầy đủ và sum vầy.
- Biểu tượng của sự che chở và bảo vệ: Quả chuối cong lên ôm lấy các loại quả khác thể hiện sự bao bọc, yêu thương, mong muốn nhận được sự nâng đỡ từ thần linh và tổ tiên.
- Đại diện cho mệnh Mộc: Trong mâm ngũ quả với nhiều màu sắc khác nhau, chuối mang màu xanh lá, tượng trưng cho mệnh Mộc trong ngũ hành.
3. Một số thắc mắc liên quan đến việc dùng chuối để thắp hương ngày Tết
3.1 Tại sao nên chọn nải chuối có số quả lẻ?
Lý do chọn số quả lẻ là vì trong thờ cúng, số lẻ tượng trưng cho dương khí, sự phát triển và may mắn, trong khi số chẵn đại diện cho âm khí và sự trì trệ.
3.2 Nên chọn giống chuối nào để thắp hương?
- Người miền Trung: Họ không quá cầu kỳ về loại chuối, nhưng người Huế lại kiêng chuối tiêu và chỉ dùng chuối ngự, chuối mật, chuối lá hoặc chuối sứ để thờ cúng.
- Người miền Bắc: Họ rất coi trọng việc chọn chuối, nếu nải chuối không đẹp hoặc không to thì cảm thấy không yên tâm. Họ luôn muốn có nải chuối đẹp đặt trên bàn thờ, các loại quả khác có thể thay đổi theo mùa hoặc địa phương. Họ ưu tiên chọn chuối tiêu với quả to, dài và kiêng các loại chuối có dáng ngắn như chuối tây.
3.3 Nên chọn chuối tây hay chuối tiêu để thắp hương?

Trong khi đó, chuối tây thường có kích thước nhỏ hơn, quả ngắn và không cong đều, khó sắp xếp các loại quả khác lên trên. Chuối tây thường chỉ phù hợp để đặt trên ban thờ Phật hoặc ban thờ Thần Tài.
3.4 Có nên dùng nải chuối có quả sinh đôi để thắp hương không?
Nhiều người thấy nải chuối có quả sinh đôi khá độc đáo, nhưng loại chuối này không được dùng trong việc cúng ngày Tết. Hai quả chuối dính liền nhau trong một nải được xem là "bất thường" hoặc "dị tật".
Ngay cả khi nải chuối nhìn chung đẹp nhưng có một quả bị sứt mẻ do dao chém vào cũng không nên dùng để thắp hương.
Nên chọn chuối xanh hay chuối chín?
Khi chọn chuối để thắp hương, đặc biệt trong dịp Tết, mâm ngũ quả sẽ được bày trên ban thờ trong khoảng 5-6 ngày. Nếu chọn chuối chín, chuối dễ bị rụng, thối hoặc mềm nhũn, thậm chí có thể làm rơi các loại quả khác, đây là điềm không tốt trong những ngày Tết mà gia chủ cần tránh.
Do đó, khi chọn chuối, nên ưu tiên những nải chuối già nhưng còn xanh (màu xanh trong), quả căng mẩy, hay còn gọi là béo. Đây là dấu hiệu cho thấy chuối đã trổ mã, sắp chín, được chăm bón tốt nên đủ chất và ăn sẽ ngon ngọt.
Ngược lại, không nên chọn những nải chuối có quả nhỏ, còi cọc hoặc màu xanh bạc. Quả nhỏ thường là do chuối không được trồng đúng vụ hoặc không được chăm sóc tốt, không chỉ kém đẹp mà còn không ngon khi ăn. Nhiều quả xanh là do hái non nên rất khó chín.
Hơn nữa, chuối xanh giúp kết hợp với màu sắc của các loại quả khác tạo nên sự hài hòa ngũ hành. Tuy nhiên, chuối xanh phải là chuối già, quả căng mọng và tròn trịa.
3.6 Có nên dùng nải chuối cong vẹo không?
Nải chuối cong vẹo, mất cân đối không chỉ kém thẩm mỹ mà còn mang ý nghĩa phong thủy không tốt, báo hiệu điềm xấu, sự không may mắn.
3.7 Tại sao nên chọn nải chuối còn nguyên râu?
Khi chọn chuối để dâng lên tổ tiên ngày Tết, điều quan trọng nhất là nải chuối phải còn nguyên râu. Những nải chuối đẹp, còn râu mang ý nghĩa phát tài phát lộc.
Theo đó, buồng chuối được chăm sóc đủ dinh dưỡng, bao nilon kỹ càng sẽ có phấn mốc trắng và râu màu đen tuyền. Ngược lại, nếu thiếu dinh dưỡng, râu chuối sẽ rụng hoặc không có phấn mốc.
3.8 Tại sao chuối cần có độ cong phù hợp?
4. Những lưu ý khi bày mâm ngũ quả
- Khi thắp hương chuối, nên dùng khăn giấy lau sạch sẽ, tránh để nước đọng ở cuống vì sẽ khiến chuối nhanh hỏng và thối.
- Dù chọn loại quả nào, gia chủ cũng cần tuân thủ nguyên tắc chung: quả to và nặng đặt ở dưới làm nền, những quả nhỏ hơn xếp lên trên hoặc xen kẽ vào khoảng trống sao cho hài hòa và không bị rơi rụng.
- Mâm ngũ quả dâng lên bàn thờ ngày Tết cần đủ màu sắc đại diện cho ngũ hành: Kim (trắng), Mộc (xanh), Thủy (đen), Hỏa (đỏ), Thổ (vàng). Ngũ quả còn tượng trưng cho ngũ phúc (5 điều mong ước của con người): phú (giàu có), quý (sang trọng), thọ (sống lâu), khang (khỏe mạnh), ninh (bình an).
- Người miền Bắc thường bày mâm ngũ quả với chuối xanh, bưởi (hoặc phật thủ), đào, hồng và cam/quýt. Họ thường đặt nải chuối xanh ở dưới cùng để đỡ các loại quả khác, chính giữa là bưởi hoặc phật thủ, xung quanh là đào, hồng, quýt, táo, và có thể thêm ớt hoặc quất vào chỗ trống.
- Người miền Trung thường bày mâm ngũ quả đơn giản, không quá cầu kỳ, chủ yếu là có gì cúng nấy, miễn là thành tâm. Vùng này thường chịu nhiều thiên tai nên đất đai không màu mỡ, ít cây trái. Các loại quả phổ biến gồm: thanh long, chuối, dưa hấu, mãng cầu, dứa, sung, cam, quýt.
- Người miền Nam bày mâm ngũ quả theo mong ước “Cầu sung vừa đủ xài”, tượng trưng cho sự sung túc và đủ đầy trong năm mới. Mâm ngũ quả thường gồm: mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài. Cách bày phổ biến là đặt đu đủ, dừa, xoài lên trước do kích thước lớn và nặng, sau đó mới xếp các loại quả còn lại lên trên.