Khủng hoảng trứng tại Mỹ: Giá tăng vọt lên 42.500 đồng mỗi quả, nhiều nơi cháy hàng, nguyên nhân từ đâu và khi nào mới ổn định?

Giá trứng ở Mỹ liên tục tăng cao, khiến các cửa hàng bán lẻ gặp khó khăn trong việc đáp ứng nhu cầu tích trữ của người dân, dẫn đến tình trạng khan hiếm nghiêm trọng. Vậy điều gì đang xảy ra với mặt hàng thiết yếu này?

Giá trứng tăng cao ảnh hưởng thế nào đến người tiêu dùng tại Mỹ?

Giá trứng trên khắp nước Mỹ đang tăng mạnh do sự kết hợp của nhiều yếu tố: gián đoạn chuỗi cung ứng, dịch cúm gia cầm đang hoành hành và các quy định mới. Người tiêu dùng cho biết các kệ hàng trong cửa hàng bán lẻ trống trơn, trong khi các nhà hàng đang phải vật lộn để theo kịp chi phí ngày càng tăng.

Người tiêu dùng quen với việc trả khoảng 2 USD (51.200 đồng) cho một tá trứng đã chứng kiến giá tăng hơn gấp đôi trong những tháng gần đây. Theo dữ liệu liên bang, chi phí trung bình cho một tá trứng loại lớn, hạng A đã đạt 4,15 USD (106.240 đồng) vào tháng 12 năm 2024, tăng 14% so với tháng trước. Một số người mua hàng gặp phải mức giá cao tới hơn 8 USD/tá (208.400 đồng/tá), nhiều cửa hàng bán lẻ phải áp dụng giới hạn mua hàng. Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) dự đoán giá trứng sẽ tăng thêm 20,3% vào năm 2025, gây thêm áp lực lên ngân sách hộ gia đình. Mặc dù việc tăng giá là phổ biến trước lễ Phục sinh do nhu cầu tăng cao nhưng sự tăng vọt trong năm nay chủ yếu là do gián đoạn nguồn cung.

Vì sao trứng ở Mỹ lại đắt đỏ như vậy?

Giá trứng tăng vọt chủ yếu do dịch cúm gia cầm đang hoành hành, tàn phá các trang trại gia cầm trên khắp nước Mỹ. Hàng triệu con gà mái đẻ trứng đã bị tiêu hủy để ngăn chặn sự lây lan của virus, làm giảm đáng kể nguồn cung. Ngoài ra, sự gián đoạn chuỗi cung ứng, chi phí vận chuyển và các quy định mới của tiểu bang yêu cầu sản xuất trứng không nuôi nhốt cũng góp phần làm tăng giá.

Dịch cúm gia cầm H5N1 tại Mỹ

Một chủng cúm gia cầm độc lực cao (H5N1) là nguyên nhân chính dẫn đến cuộc khủng hoảng nguồn cung. Virus này đã khiến 13,2 triệu gà mái đẻ trứng thương mại bị tiêu hủy chỉ trong tháng 12, với tổng số gia cầm thiệt hại lên tới gần 145 triệu con kể từ khi dịch bùng phát vào năm 2022.

Giáo sư Ricky Volpe (ngành kinh doanh nông nghiệp tại Đại học bang Cal Poly) chia sẻ với CBS MoneyWatch:"Trong khoảng một năm rưỡi qua, tần suất và mức độ nghiêm trọng của dịch cúm gia cầm bùng phát trong chuỗi cung ứng thịt gia cầm và trứng tại Mỹ đã tăng lên đáng kể".Ông nói thêm:"Mọi người đều hy vọng rằng 'Đây sẽ là lần cuối cùng, sau đó mọi thứ sẽ trở lại bình thường'. Nhưng chúng ta vẫn chưa thể trở lại bình thường".

Một yếu tố quan trọng khác là vận chuyển. Hoa Kỳ đang đối mặt với tình trạng thiếu tài xế xe tải kéo dài, dẫn đến chi phí vận chuyển lạnh tăng cao – yếu tố quan trọng đối với việc vận chuyển trứng. Giáo sư Volpe giải thích với CBS MoneyWatch:"Vận chuyển bằng xe tải lạnh là một thách thức lớn trong chuỗi cung ứng thực phẩm hiện nay. Tình trạng thiếu tài xế, giá cước vận tải đường dài tăng cao và trứng tất nhiên là rất tốn kém trong việc vận chuyển".

Luật về trứng gà không nuôi nhốt tại nhiều tiểu bang, bao gồm California, Michigan và Colorado, cũng góp phần làm tăng chi phí. Những luật này đặt ra các yêu cầu về không gian tối thiểu cho gà mái đẻ trứng, làm giảm năng lực sản xuất tổng thể.

Giá trứng tại các cửa hàng bán lẻ ở Mỹ chạm mức cao kỷ lục

Giá trứng có sự khác biệt lớn tại các nhà bán lẻ lớn. Vào tháng 12 năm 2024, một tá trứng có giá trung bình là 4,15 USD (106.200 đồng) trên toàn quốc, nhưng giá tại một số khu vực cao hơn đáng kể. Tại Costco và các chuỗi siêu thị lớn khác, trứng hữu cơ và trứng không nuôi nhốt được bán với giá lên tới 6 đến 8 USD/tá (từ 154.000 đến 205.000 đồng/tá). Một số cửa hàng thậm chí đã áp dụng giới hạn mua hàng do tình trạng thiếu hụt nguồn cung.

Người dân và chuyên gia nói gì về tình hình này?

Tại các cửa hàng bán lẻ trên toàn quốc, sự bất mãn ngày càng gia tăng.

- Sage Mills, cư dân Minneapolis (Mỹ):"Điều này chẳng khác gì một vụ cướp. Trứng từng là một loại thực phẩm thiết yếu đối với chúng tôi, nhưng giờ ra ngoài ăn còn rẻ hơn tự nấu ở nhà".

- Người dùng Reddit u/botella36gần đây chia sẻ:"Costco gần nhà tôi đã áp dụng giới hạn mỗi người chỉ được mua 3 hộp trứng kể từ hôm nay. Họ đã bán hết hàng vào khoảng giữa trưa".

- Người dùng TikTok @LustForAdventureMomđã đăng:"Đúng vậy, tôi sẵn sàng chiến đấu để có được trứng. Tôi có ba đơn đặt hàng bánh vào cuối tuần này và tôi thực sự cần trứng".

- Giáo sư David Anderson (khoa Kinh tế Nông nghiệp tại Đại học Texas A&M)nhận định:"Đây là mức giá trứng cao nhất từ trước đến nay. Chúng ta đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng giá trứng chưa từng có trong lịch sử."

- Tiến sĩ Kimberly Rollins, giáo sư và trưởng khoa Kinh tế Nông nghiệp và Tài nguyên tại trường Cao đẳng Nông nghiệp, Y tế và Tài nguyên Thiên nhiên thuộc Đại học Connecticut:"Đó là do dịch cúm. Luôn có những chu kỳ như thế này. Nhưng dịch cúm sẽ đến rồi đi. Nó biến mất và sẽ không quay lại trong vài năm".

Bà tiếp tục: "Đúng vậy, sẽ có những đàn gà mái chết, nhưng nó không lây lan nhiều như hiện tại vì virus tồn tại lâu hơn mà không bị gián đoạn. Vì tồn tại quá lâu, nó cho phép lây lan rộng hơn, và vì lây lan nhiều hơn, dịch cúm gia cầm xuất hiện ngày càng phổ biến trên khắp nước Mỹ. Điều này có nghĩa là cú sốc cung ứng đang đến từ mọi nơi. Không chỉ vậy, một con gà mất khoảng 8 đến 9 tháng trước khi nó bắt đầu đẻ trứng. Hiện tại, tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng hơn nhiều, và cần nhiều thời gian hơn để khôi phục, và trong quá trình tái thiết, bạn không thể bán hoặc sử dụng hết số trứng đó".

- Jack Buffington (Phó giáo sư về Quản lý chuỗi cung ứng tại Đại học Denver):"Tuy nhiên, một số yếu tố khác cũng đang góp phần gây ra tình trạng thiếu hụt, bao gồm chi phí lao động tăng cao và các vấn đề liên quan đến nhập cư. Một vấn đề quan trọng khác là các tiểu bang đang thay đổi quy định về trứng (ví dụ: cấm trứng nuôi nhốt – yêu cầu 'trứng không nuôi nhốt'), điều này đang ảnh hưởng đến năng lực sản xuất của Mỹ. Tôi nghĩ có khoảng 10-11 tiểu bang đã thực hiện điều này".

Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?

Mặc dù tình hình có thể được cải thiện trong tương lai, nhưng không nên kỳ vọng sự thay đổi ngay lập tức. USDA dự báo rằng giá trứng sẽ bắt đầu giảm vào quý 2 năm 2025, với chi phí có khả năng trở lại mức khoảng 2,50 USD/tá vào giữa năm. Tuy nhiên, dự đoán này phụ thuộc vào việc kiểm soát dịch cúm gia cầm và cải thiện chuỗi cung ứng. Trong thời gian chờ đợi, người tiêu dùng Mỹ có thể sẽ tiếp tục phải đối mặt với giá cả cao và nguồn cung hạn chế khi ngành gia cầm đang nỗ lực phục hồi sau một trong những cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất trong nhiều năm qua.

Theo Newsweek