Ngày Rằm tháng Chạp 2025 sẽ là ngày nào? Khám phá ý nghĩa và những điều cần tránh trong dịp lễ này

Rằm tháng Chạp là dịp quan trọng trong đời sống tinh thần của người dân Việt Nam. Tháng Chạp, được gọi là ‘tháng củ mật’, là thời gian cuối cùng của năm. Vào ngày này, người Việt chuẩn bị mâm cỗ cúng để cầu mong sức khỏe và tài lộc cho gia đình. Vậy nguồn gốc, ý nghĩa và cách thức cúng Rằm tháng Chạp như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

Rằm tháng 12 hàng năm sẽ rơi vào ngày 15 tháng 12 âm lịch. Những hoạt động truyền thống trong ngày này bao gồm thắp hương, cúng lễ, và chuẩn bị mâm cỗ cúng, tất cả nhằm thể hiện lòng biết ơn và sự thành kính đối với tổ tiên.

Rằm tháng Chạp 2025 (ngày 15/12 âm lịch) sẽ rơi vào ngày 14/01/2025 dương lịch

Theo các nghiên cứu văn hóa, từ ‘chạp’ thực chất là một biến âm của từ ‘lạp’ trong tiếng Hán. ‘Lạp’ được sử dụng để chỉ lễ tế thần vào cuối năm Âm lịch của người Trung Quốc xưa, và tháng 12 vì thế còn được gọi là Lạp nguyệt (nguyệt có nghĩa là tháng). Văn hóa Việt Nam chịu ảnh hưởng lớn từ Trung Quốc, và tháng Chạp cũng trở thành tháng tổ chức nhiều lễ cúng bái. Nhờ vậy, ngày Rằm tháng 12 được gọi là Rằm tháng Chạp, là dịp đặc biệt để thể hiện lòng biết ơn và tưởng nhớ tổ tiên.

Về mặt ý nghĩa, tháng Chạp là tháng cuối cùng của năm, mang không khí náo nức chuẩn bị đón Tết đoàn viên cùng gia đình. Đây là lúc mọi người cầu mong may mắn, bình an và thể hiện lòng biết ơn đối với tổ tiên, thần linh đã che chở trong suốt năm qua. Rằm tháng Chạp cũng được coi là lễ cúng tổng kết năm, nơi con cháu nhìn lại chặng đường đã qua và chuẩn bị cho khởi đầu mới. Chính vì vậy, lễ cúng Rằm luôn được chuẩn bị chu đáo, tươm tất, để bày tỏ tấm lòng của con cháu đối với bề trên.

Ngày Rằm tháng 12 là dịp để chúng ta thể hiện lòng biết ơn với tổ tiên và đón chào một khởi đầu mới, đầy hy vọng cho năm sau.

Dưới đây là những gợi ý chi tiết về thời gian tổ chức lễ cúng, cách chuẩn bị mâm cúng, và bài văn khấn để bạn có thể thực hiện lễ Rằm tháng Chạp 2025 một cách trọn vẹn nhất.

Ngày Rằm tháng Chạp năm Ất Tỵ (ngày 15 tháng 12 âm lịch) theo lịch vạn niên sẽ vào thứ Ba, tức ngày 14/01/2025 dương lịch. Các gia đình có thể tổ chức lễ cúng vào ngày 14 hoặc 15 âm lịch, thậm chí nhiều gia đình cúng cả hai ngày. Lễ cúng thường được thực hiện vào buổi chiều tối, nhưng để không quá khuya, tốt nhất là cúng trước khi trời tối.

Các giờ hoàng đạo để cúng trong ngày bao gồm Dần (3-5h), Mão (5-7h), Tỵ (9-11h), Thân (15-17h), Tuất (19-21h), Hợi (21-23h). Gia chủ có thể chọn giờ cúng sao cho phù hợp với tuổi của mình.

Mâm cúng Rằm tháng 12 đầy đủ và trang nghiêm không chỉ thể hiện sự thành kính đối với tổ tiên mà còn mang đến sự bình an và may mắn cho gia chủ trong năm mới. Dưới đây là những gợi ý cho mâm cúng chay và mặn mà bạn có thể tham khảo:

• Mâm cúng chay: Bao gồm các lễ vật như hương, hoa tươi, mâm ngũ quả, trầu cau, nước sạch, nến và các món ăn chay.

• Mâm cúng mặn: Các món ăn đặc trưng như xôi gấc, gà luộc, giò chả, nem rán, canh măng tại miền Bắc hay thịt kho hột vịt ở miền Nam, đảm bảo mang lại không khí tươm tất cho mâm cúng.

Đề xuất các món ăn và cách sắp xếp mâm cúng mặn.

Bạn có thể tham khảo bài văn khấn dưới đây, được dùng khi cúng gia tiên tại nhà hoặc lên chùa lễ Phật vào ngày Rằm tháng 12:

"Con xin Nam Mô Phật (quỳ gối, xá một lạy, hai tay chắp trước ngực và đầu dập xuống đất)

Con xin Nam Mô Pháp (quỳ gối, xá một lạy, hai tay chắp trước ngực và đầu dập xuống đất)

Con xin Nam Mô Tăng (quỳ gối, xá một lạy, hai tay chắp trước ngực và đầu dập xuống đất)

(Thực hiện chậm rãi, trang nghiêm và chân thành)

Nam Mô A Di Đà Phật

Nam Mô A Di Đà Phật

Nam Mô A Di Đà Phật

Con kính lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương

Hôm nay, ngày...tháng...năm....

Con là Phật tử...hiện đang sinh sống tại...

Cùng với gia đình, con xin thành tâm trước Đại Hùng Bảo Điện tại ngôi chùa

Con kính lạy Đức Phật Thích Ca Mâu Ni

Con xin dâng lời Nam Mô Đức Phật A Di Đà,

Con xin dâng lời Nam Mô Đức Phật Quán Thế Âm Bồ Tát.

Con xin dâng lời Nam Mô Đức Phật Đại Thế Chí Bồ Tát.

Con xin dâng lời Nam Mô Đức Phật Địa Tạng Vương Bồ Tát.

Con xin thành kính Nam Mô Mười phương chư Phật

Con kính lạy Nam Mô Vô thượng Phật pháp

Cùng hằng hà sa số chư Phật và các hiền Thánh, Tăng

Hôm nay, con là Phật tử xin thành tâm

Được trở về nơi này thật là điều hạnh phúc

Được nâng niu, bảo vệ dưới ánh sáng của Phật, Pháp, Thánh, Tăng

Đó chính là phúc báo của con

Không gì có thể so sánh với sự an vui, hạnh phúc này

Giờ đây đứng trước tôn nghiêm của Phật Thánh đài

Con cúi đầu để tỏ lòng kính trọng

Xin Phật ban phúc và sự che chở

Cho tổ tiên, ông bà, cha mẹ cùng tất cả những người thân yêu

Và anh em, thân bằng quyến thuộc

Trong nhiều đời nhiều kiếp

Cũng như hiện kiếp

Còn ở dưới suối vàng

Hay còn trong ‘âm phủ’

Hay còn đang luyến tiếc

Sắc, dục, tham, sân, si

Và vô minh che lối

Sớm được đi siêu thoát

Được sinh cõi tốt đẹp

Xin Phật gia trì độ

Cửu huyền thất tổ con

Sinh ra gặp Phật Pháp

Được tu tập đắc ngộ

Thành tựu chứng niết bàn

Con cúi đầu đảnh lễ

Xin Phật gia trì độ

Cho con... (tên đọc ra)

Nay con xin Phát nguyện

Từ tâm thành tha thiết

Từ tận sâu trong trái tim

Được tu hành và gặp Phật Pháp nhiệm mầu

Hiểu được giáo lý mà Phật đã dạy

Và gặp thuận duyên để tiếp tục tu hành

Kính mong Phật ban phước lành, giúp con gặp nhiều thuận lợi

Tất cả chướng ngại nghiệp chướng đều được hóa giải

Xin Phật từ bi, giúp con gặp gỡ

Những bậc thầy sáng suốt, những vị minh sư

Chỉ dạy con về Phật Pháp nhiệm mầu

Thiền tông, tịnh tông, mật tông

Cùng các kinh kệ và thần chú linh thiêng

Con thành tâm xin Phật gia hộ

Trên con đường tu học tinh tấn

Đạt được thành quả viên mãn trong thời gian ngắn

Con xin phát nguyện chân thành

Thành tựu viên mãn khi con hoàn thiện tu tập

Nguyện dâng công đức này

Hướng về tất cả chúng sanh và cõi giới

Đệ tử cùng mọi chúng sinh

Được viên mãn trong con đường Phật Đạo

Con không cầu lợi ích cá nhân

Không nghĩ đến lợi ích của bản thân

Dù cho bất kỳ hoàn cảnh nào

Nguyện cống hiến thân xác này

Dù thân xác tiêu tán, vỡ vụn

Hướng đến tất cả chúng sinh

Chúng sinh được sống an lành

Sau đó, con thành tâm sám hối

Đau lòng trước lương tâm mình

Con là Phật tử từ lâu đời

Đức mỏng, nghiệp chướng nặng nề

Và vô minh ngăn cản con đường

Kiến thức của con còn hạn hẹp

Giờ đây con đứng trước Phật Đài

Với lòng thành, con sám hối

Tất cả những việc đã làm

Suốt kiếp này và qua bao thế hệ

Những điều ác hại đến người và sinh vật

Cùng với lòng thù hận, lừa dối

Vì lòng tham, sân, si và tự cao

Như bao nhiêu tội lỗi vô biên

Nguyện con luôn siêng năng tu tập

Trước tiên, diệt trừ ba tâm độc hại

Sau đó, loại bỏ mọi ác nghiệp đã tạo thành

Cũng như những việc ác hại

Nguyện con luôn thực hiện việc tốt

Những việc thiện đem lại lợi ích cho chúng sinh

Cho gia đình và tất cả mọi người

Lợi ích lan tỏa đến muôn loài

Trời, người và tất cả chúng sinh

Không ngại ngần hy sinh thân này

Chỉ mong nhận ân Phật chỉ dạy

Đức Thích Ca Mâu Ni

Phật Bà Quan Âm

Cùng các Bậc Thánh Tăng

Những Thiên Long và Bát Bộ

Thiên thần Hộ Pháp

Từ bi gia hộ

Xin kính lễ các vị phù hộ cho chúng con cùng gia đình, để tâm không lo âu, thân thể khỏe mạnh, luôn sống an vui, thực hành theo Phật Pháp nhiệm màu, đời đời thấm nhuần ân đức của Phật.

Nguyện con luôn vững đạo, tròn chữ hiếu, làm tròn bổn phận với ông bà, cha mẹ.

Cầu xin cho các con của con luôn khỏe mạnh, học hành tinh tấn, trí tuệ phát triển, học một biết mười, trở thành con ngoan trò giỏi.

Đặng xin cứu độ cho các bậc Tôn Trưởng, cha mẹ, anh em, thân quyến và tất cả chúng sinh, nguyện tất cả đều thành Phật đạo.

Chúng con thành tâm dâng lễ bạc, cúi xin được chư vị phù hộ và độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Tham khảo văn khấn trong ngày Rằm tháng 12 – Thành kính dâng lễ và cầu xin phúc an lành cho gia đình.

Ngoài việc tìm hiểu về Rằm tháng 12 là ngày nào và những giá trị tinh thần mà ngày này mang lại, bạn cũng cần chú ý đến 6 điều kiêng kỵ sau đây để năm mới luôn gặp may mắn và tài lộc:

• Tránh xung đột và cãi vã: Rằm tháng Chạp là dịp để gia đình đoàn tụ, tưởng nhớ tổ tiên, vì thế hãy tạo ra không gian hòa thuận, tránh những tranh cãi không đáng có. Một không khí ấm áp không chỉ giúp tình cảm gia đình thêm bền chặt mà còn mang lại năng lượng tích cực, giúp gia đình đón nhận phúc lộc trong năm mới.

• Không nhặt tiền rơi trên đường: Theo phong tục xưa, người ta thường tổ chức cúng và rải tiền như một nghi thức tiễn đưa các linh hồn. Vì vậy, không nên nhặt tiền rơi trên đường để tránh mang vận xui xẻo và điều không may đến với mình.

• Hạn chế vay mượn trong ngày: Theo quan niệm xưa, việc vay mượn vào Rằm tháng Chạp sẽ mang lại vận xui, kéo dài nợ nần và ảnh hưởng đến công việc trong năm mới. Vì thế, việc trả nợ trong năm cũ là cách để bắt đầu năm mới nhẹ nhàng và thuận lợi hơn.

• Giữ nhà cửa sạch sẽ, ngăn nắp, tránh ẩm mốc: Rằm tháng 12 là thời điểm chuẩn bị cho năm mới, vì thế nhà cửa cần được dọn dẹp sạch sẽ để đón tài lộc. Hãy tránh để những khu vực ẩm ướt, mốc meo ảnh hưởng đến phong thủy và sức khỏe gia đình bạn.

• Cẩn thận để không làm rơi vỡ đồ đạc: Việc làm rơi vỡ đồ đạc trong dịp Rằm tháng Chạp không chỉ là sự bất cẩn mà còn báo hiệu vận xui. Các vật dụng trong gia đình nếu bị vỡ có thể tác động đến tài vận và may mắn của gia đình. Vì thế, hãy chú ý giữ gìn đồ đạc và bảo vệ tài sản để một năm mới bình an, thịnh vượng.

• Không làm việc quá sức, hãy dành thời gian nghỉ ngơi: Cuối năm là thời điểm công việc căng thẳng, nhưng để đón Tết trọn vẹn, bạn cần thư giãn và chăm sóc sức khỏe, tạo điều kiện để năm mới đến với bạn và gia đình thật may mắn và thành công.

Vào ngày Rằm tháng Chạp, gia đình hãy duy trì sự yên bình, tránh tranh cãi và dọn dẹp nhà cửa để đón phúc lộc cho năm mới Ất Tỵ.

Theo Điều 112 Bộ luật Lao động 2019, người lao động sẽ được nghỉ làm và hưởng nguyên lương trong 6 ngày lễ chính trong năm, bao gồm:

• Tết Dương lịch (Ngày 1/1).

• Tết Nguyên Đán.

• Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương (Mùng 10/3 âm lịch).

• Ngày Giải phóng miền Nam (Ngày 30/4).

• Ngày Quốc tế Lao động (Ngày 1/5).

• Ngày Quốc khánh Việt Nam (Ngày 2/9).

Tuy nhiên, ngày Rằm tháng Chạp không nằm trong danh sách các ngày nghỉ lễ hưởng nguyên lương theo quy định của pháp luật. Do đó, người lao động vẫn phải làm việc vào ngày này như bình thường.

Nếu muốn nghỉ vào ngày Rằm tháng 12 năm 2025, người lao động có thể xin nghỉ phép theo quy định của doanh nghiệp, tùy thuộc vào chính sách nội bộ của từng nơi làm việc.

Bài viết này đã cung cấp những thông tin về Rằm tháng Chạp, một dịp quan trọng trong năm, cùng với các nghi lễ cúng bái đặc trưng. Mong rằng bạn sẽ tìm thấy sự an lành và hạnh phúc bên gia đình trong không khí đoàn tụ vào dịp cuối năm.