Buzz
Trong các vị thần nổi tiếng trong truyền thuyết dân gian, Thần Tài là một trong những thần được nhiều người tôn kính. Thần Tài bao gồm Văn Thần Tài và Võ Thần Tài.
- Thần Tài có bao nhiêu vị?
Tùy theo mỗi quốc gia, số lượng và hình dáng của Thần Tài có sự khác biệt. Ví dụ, trong quan niệm của Trung Quốc có 5 vị Thần Tài đại diện cho các phương hướng, trong khi ở Việt Nam chỉ có 2 vị là Văn Thần Tài và Võ Thần Tài.
1. Thần Tài ở Trung Quốc
Thần Tài là ai và có bao nhiêu vị? Đây là câu hỏi của rất nhiều người. Thực tế, Thần Tài không phải chỉ là một vị thần duy nhất. Ở Trung Quốc, có hàng loạt các Thần Tài với vai trò và vị trí khác nhau, phát triển qua các giai đoạn văn hóa khác nhau. Nổi bật nhất trong số đó là 5 vị Thần Tài chính đại diện cho các phương hướng, bao gồm:
- Vương Hợi (Trung tâm) hay còn gọi là Trung Bân Tài Thần: Thủ lĩnh đời thứ 7 của bộ lạc Thương, là tổ tiên của Thành Thang, vua sáng lập nhà Ân. Vương Hợi phát triển chăn nuôi và đề xuất việc trao đổi hàng hóa giữa các bộ lạc, nên được tôn làm Thần Tài của giới kinh thương.
- Tỷ Can (hướng Đông) hay còn gọi là Tài Lộc Chân Quân: Chú của Trụ vương, người ngay thẳng, vì can gián Trụ Vương mà bị vua giận dữ moi tim. Theo Đạo giáo, ông không có tim (hư tâm), do đó được xem là bậc công chính.
- Sài Vinh (hướng Nam) hay còn gọi là Thiên Tài Tinh Quân: Vị vua thứ hai của nhà Hậu Chu thời Ngũ đại, không chỉ nổi tiếng về võ công mà còn có công mở rộng biên cương và phát triển thương nghiệp.
- Quan Võ (hướng Tây): Một nhân vật nổi tiếng trong tác phẩm Tam quốc diễn nghĩa, được biết đến vì lòng trung thành và tín nghĩa nổi bật.
- Triệu Công Minh (hướng Bắc), còn được gọi là Tài Bạch Tinh Quân: Ông là người rời bỏ thế gian để tu hành, nhưng sau khi đắc đạo, ông đặc biệt chú trọng đến việc đuổi trừ dịch bệnh, chữa trị bệnh tật và giúp đỡ những người bị oan khuất. Các thương nhân tìm đến ông cầu mong công việc làm ăn phát đạt, gặp nhiều may mắn.
Ngoài 5 vị Thần Tài đã đề cập, còn có thêm 4 vị Thần Tài khác, bao gồm:
- Phạm Lãi (hướng Đông Nam): là một danh tướng đã giúp Việt Vương Câu Tiễn đánh bại nước Ngô. Sau khi hoàn thành trọng trách với quốc gia, ông lui về sống ẩn dật và chuyên tâm vào nghề buôn bán, dùng tài sản kiếm được để giúp đỡ dân chúng.
- Lý Quỷ Tổ (hướng Đông Bắc): là một quan chức thanh liêm, nổi bật với công lao lớn trong việc khai thông các tuyến đường thủy, giao thương muối, và dùng phần lợi lộc của mình để hỗ trợ những người nghèo khó. Sau khi qua đời, ông được vinh danh và trở thành một vị Tài Thần.
- Đoan Mộc Tứ (hướng Tây Nam): người nước Vệ, sống vào thời kỳ cuối Xuân Thu, là học trò thân thiết của Khổng Tử. Ông là một nhà ngoại giao lỗi lạc của thời kỳ đó, từng đảm nhận các chức vụ quan trọng ở nhiều quốc gia, đồng thời là một thương nhân vô cùng giàu có.
- Lưu Hải Thiềm (hướng Tây Bắc): là một trong năm người sáng lập ra phái Toàn Chân trong Đạo Giáo. Ông được người Trung Hoa kính trọng với danh xưng Chuẩn Tài Thần, dù chưa được chính thức phong chức Tài Thần, nhưng đã góp phần đem lại một lượng của cải cho nhân gian và hoàn thành một phần nhiệm vụ của Thần Tài.
9 vị Thần Tài kể trên được phân chia thành ba nhóm:
- “Văn Tài Thần” bao gồm Tỷ Can, Phạm Lãi, Lý Quỷ Tổ, Lưu Hải Thiềm
- “Võ Tài Thần” gồm Triệu Công Minh, Quan Võ; và Vương Hợi
- “Quân Tài Thần” là Sài Vinh
2. Thần Tài tại Việt Nam
Ở Việt Nam, Thần Tài có bao nhiêu vị? Thần Tài chủ yếu được phân thành 2 nhóm:
Văn thần tài
Văn thần tài là những vị thần được thờ cúng rộng rãi ở cả Trung Quốc và Việt Nam. Hai vị thần nổi bật trong nhóm này là Tài Bạch Tinh Quân và Lộc Tinh, chuyên phụ trách việc quản lý tài sản và tiền bạc trong vũ trụ. Tài Bạch Tinh Quân thường được miêu tả với khuôn mặt sáng, tóc dài, với dáng vẻ uy nghi, còn Lộc Tinh thì là biểu tượng của sự phát tài, thăng chức, và thường đứng ngang hàng cùng hai vị thần Phúc và Thọ.
Võ thần tài
Trong các ngôi chùa và đền thờ, thường thấy các tượng võ thần tài với vẻ ngoài mặt đen, râu dày, tay cầm roi sắt, cưỡi hổ, đầu đội mũ vàng và mặc chiến phục. Thần này là Triệu Công Minh, được người dân Trung Quốc và Việt Nam rất kính trọng.
Một vị thần võ tài khác cũng được thờ cúng rộng rãi là Quan Thánh Đế Quân (Quan Công hay Quan Đế). Quan Đế không chỉ là thần tài mà còn được coi là thần toàn năng, rất được tôn sùng trong phong thủy, với nhiều vai trò như diệt trừ tà ma, trấn giữ, hộ pháp...
Xem các bài viết khác:
