Lễ hội Carnival là gì? Thời gian tổ chức ra sao?
Cụm từ “Lễ hội Carnival” đã trở nên quen thuộc với những ai yêu thích du lịch châu Âu. Trong tiếng Latinh, Carnival bắt nguồn từ “carne levare,” có nghĩa là “tạm biệt thịt” hoặc “từ chối thịt.”
Lễ hội này bắt nguồn từ các nghi lễ ngoại giáo của Đế chế La Mã và Hy Lạp cổ đại, gắn liền với việc tôn vinh mùa xuân, sự sinh sôi và các vị thần thiên nhiên. Về sau, khi Kitô giáo phát triển, Carnival trở thành dịp để mọi người vui chơi, ăn mừng trước khi bước vào mùa Chay (Lent) - khoảng thời gian kiêng khem và sám hối kéo dài 40 ngày trước lễ Phục Sinh.

Lễ hội Carnival là gì? (Ảnh: @riocarnaval.org)
Lễ hội Carnival có nguồn gốc từ các nghi thức của người La Mã và Hy Lạp cổ đại, sau đó phát triển mạnh mẽ trong thời kỳ Trung Cổ tại châu Âu, đặc biệt là ở các quốc gia theo Kitô giáo. Venice, Ý được xem là nơi khởi nguồn của lễ hội Carnival (từ thế kỷ XII - XIII) với hình thức gần giống như ngày nay. Từ đó, Carnival lan rộng khắp châu Âu và toàn cầu, mang theo những nét đặc trưng riêng của từng vùng miền.
Lễ hội thường được tổ chức vào khoảng tháng 2 hoặc đầu tháng 3 hàng năm tại nhiều quốc gia như Ý, Pháp ở châu Âu; Brazil, Hoa Kỳ ở châu Mỹ; hay Ấn Độ ở châu Á. Không chỉ là dịp để mọi người tham gia các hoạt động vui chơi và thể hiện sự sáng tạo, Carnival còn mang nhiều ý nghĩa sâu sắc như:
- Văn hóa và tôn giáo: Đây là dịp để người dân thể hiện niềm vui và sự thoải mái trước khi bước vào mùa Chay. Đồng thời, lễ hội cũng là cách để củng cố tinh thần đoàn kết cộng đồng thông qua các hoạt động chung.
- Phá vỡ quy tắc xã hội: Trong suốt lễ hội, mọi người có thể mặc những trang phục độc đáo, vui chơi tự do và thậm chí làm những điều khác biệt so với thường ngày, giúp xóa nhòa khoảng cách giữa các tầng lớp xã hội.
- Biểu tượng của sự chuyển giao: Carnival đánh dấu sự chuẩn bị cho mùa Chay, thể hiện sự chuyển đổi từ niềm vui sang sự nghiêm túc, từ tự do sang kỷ luật.
Lễ hội Carnival có gì đặc biệt?
Tham gia lễ hội Carnival là dịp để bạn đắm chìm trong bầu không khí sôi động và đầy màu sắc, phản ánh rõ nét văn hóa địa phương. Mỗi quốc gia tổ chức Carnival đều mang đến những hoạt động độc đáo, vừa giải trí vừa thể hiện sâu sắc nét đẹp văn hóa và tôn giáo của từng vùng miền.
Diễu hành và hóa trang
Dù tổ chức ở đâu, Carnival luôn nổi bật với những cuộc diễu hành và màn hóa trang đầy sôi động. Điểm nhấn chính là những bộ trang phục Carnival rực rỡ, sáng tạo, thường lấy cảm hứng từ văn hóa, lịch sử hoặc thần thoại của từng quốc gia.
Đặc biệt, tại lễ hội Carnival Venice, những chiếc mặt nạ tinh xảo và cầu kỳ đã trở thành biểu tượng không thể thiếu. Cùng với đó là những màn diễu hành được dàn dựng công phu, mang đến những tiết mục trình diễn đầy ấn tượng và độc đáo.
Âm nhạc và khiêu vũ
Không chỉ nổi bật với các cuộc diễu hành, lễ hội Carnival còn được biết đến với những giai điệu âm nhạc và điệu nhảy đặc trưng như Samba (Brazil), Jazz tại Mardi Gras (Mỹ) hay nhạc Calypso ở Trinidad & Tobago. Bên cạnh đó, các điệu nhảy tập thể như Flamenco và những vũ điệu truyền thống khác cũng góp phần tạo nên không khí đa dạng và rực rỡ cho lễ hội. Tất cả hòa quyện cùng buổi diễu hành, tạo nên một bức tranh sống động và đầy sắc màu.

Những vũ điệu sôi động trong lễ hội Carnival (Ảnh: @riocarnaval.org)
Hoạt động cộng đồng
Bên cạnh âm nhạc và trang phục đặc trưng, lễ hội Carnival còn nổi bật với nhiều hoạt động cộng đồng thú vị như:
- Tiệc đường phố: Trong suốt thời gian diễn ra lễ hội, người dân và du khách thường tập trung để cùng thưởng thức ẩm thực, ca hát và tham gia các trò chơi giúp gắn kết mọi người.
- Trò chơi truyền thống: Một số địa phương còn tổ chức thêm các trò chơi dân gian hoặc cuộc thi hấp dẫn để tăng thêm phần sôi động.
- Ẩm thực đặc sắc: Carnival cũng là dịp để thưởng thức những món ăn đặc trưng của từng vùng miền:
- Brazil: bánh quế tapioca, feijoada (món đậu hầm).
- Mỹ: bánh king cake, các món hải sản.
- Pháp: bánh crepe, bánh beignet.
- Các sự kiện nghệ thuật khác:
Biểu diễn đường phố: Những tiết mục xiếc, múa rối, biểu diễn lửa và các hoạt động nghệ thuật khác cũng là điểm nhấn hấp dẫn trong lễ hội Carnival.
Triển lãm văn hóa: Trong thời gian diễn ra lễ hội, các buổi triển lãm giới thiệu về văn hóa, lịch sử và nghệ thuật của từng quốc gia hoặc địa phương cũng thường được tổ chức.
Bên cạnh những hoạt động đặc trưng, lễ hội Carnival còn mang nhiều ý nghĩa sâu sắc. Đây là dịp để mọi người thoát khỏi những quy tắc thường ngày, hòa mình vào không khí sôi động và thể hiện cá tính riêng thông qua trang phục và hành động của mình.
Ngoài ra, Carnival thường bắt đầu và kết thúc bằng các nghi lễ cầu nguyện hoặc rước thánh, thể hiện tinh thần của người tham gia trước khi bước vào mùa Chay.
Một số nét đặc trưng của lễ hội Carnival tại các quốc gia
- Lễ hội Carnival tại Brazil: nổi tiếng với những màn trình diễn Samba Parade hoành tráng cùng các đội thi đấu đầy màu sắc.
- Lễ hội Carnival tại Venice, Ý: lộng lẫy với những chiếc mặt nạ tinh xảo và trang phục quý tộc sang trọng.
- Lễ hội Carnival tại Mỹ: đặc trưng bởi những chuỗi hạt đầy màu sắc (beads) được ném trong các cuộc diễu hành.
- Lễ hội Carnival tại Pháp: nổi bật với cuộc diễu hành hoa rực rỡ tại thành phố Nice.
Lễ hội Carnival là sự hòa quyện giữa văn hóa, giải trí và tinh thần cộng đồng, tạo nên một không khí lễ hội vui tươi và đầy sự gắn kết.

Khám phá lễ hội Carnival tại một số quốc gia
Mỗi lễ hội Carnival trên thế giới đều mang một nét độc đáo riêng, thể hiện rõ bản sắc văn hóa của từng vùng miền. Dưới đây là thông tin chi tiết về các lễ hội nổi tiếng, giúp bạn hiểu rõ hơn về thời gian tổ chức, hoạt động và những điểm đặc sắc.
Lễ hội Carnival tại Venice, Ý
- Thời gian tổ chức: Lễ hội Carnival Venice được tổ chức vào tháng 2 hàng năm, kéo dài trong 2 tuần trước ngày lễ Tro (Ash Wednesday). Năm 2025, lễ hội dự kiến diễn ra từ ngày 22/2/2025 đến 4/3/2025.
Được coi là một trong những lễ hội đường phố lớn nhất thế giới, Carnival tại Venice, Ý lần đầu tiên được tổ chức vào năm 1162 để kỷ niệm chiến thắng của Cộng hòa Venice. Điểm đặc biệt của lễ hội này là nó dành cho mọi tầng lớp trong xã hội. Vì vậy, mỗi người tham gia đều đeo mặt nạ Venetian để che giấu danh tính của mình.
Đến nay, lễ hội Carnival Venice vẫn giữ được nét độc đáo truyền thống. Người tham gia sẽ mặc những bộ trang phục Carnival từ thế kỷ XV - XVIII, cùng với những chiếc mặt nạ Venetian được làm từ nhiều chất liệu khác nhau và trang trí cầu kỳ, lộng lẫy.
Ngoài lễ hội hóa trang, du khách còn có thể tham gia nhiều hoạt động thú vị khác như:
- Buổi lễ khai mạc hoành tráng trên kênh đào Grand: Đây là màn diễu hành trên nước đầy ấn tượng với ánh sáng và âm nhạc, đánh dấu sự khởi đầu của tuần lễ Carnival.
- Cuộc thi "Chiếc mặt nạ đẹp nhất": La Maschera più Bella là cuộc thi thiết kế và trang trí mặt nạ, được tổ chức tại quảng trường San Marco, thu hút các nghệ sĩ và nhà thiết kế từ khắp nơi trên thế giới.
- Vũ hội hóa trang: Du khách sẽ có cơ hội mặc những bộ trang phục sang trọng của giới quý tộc Ý và tham gia các bữa tiệc xa hoa trong những lâu đài cổ, thưởng thức âm nhạc, ẩm thực và khiêu vũ như những quý tộc thời xưa.

Lễ hội Carnival tại Venice, Ý với những chiếc mặt nạ độc đáo (Ảnh: @vivovenetia)
Lễ hội Carnival tại Rio de Janeiro, Brazil
- Thời gian tổ chức: Diễn ra trước mùa Chay (Lent), thường vào khoảng tháng 2. Năm 2025, Carnival dự kiến diễn ra từ ngày 28/2 đến 8/3.
Điểm nhấn đặc biệt của Carnival Rio là cuộc diễu hành Samba tại Sambadrome Marquês de Sapucaí, một đường đua dài 700 m được sử dụng làm sân khấu cho các cuộc thi và màn trình diễn Samba. Các trường phái Samba cạnh tranh qua những màn trình diễn xe hoa hoành tráng, trang phục Carnival rực rỡ và âm nhạc đầy cuốn hút. Đây là trải nghiệm sống động, đầy màu sắc, thể hiện rõ nét văn hóa đặc trưng của Brazil.
Ngoài Sambadrome, lễ hội đường phố Blocos de Rua cũng mang đến không khí sôi động khắp các ngõ ngách của Rio de Janeiro. Người dân và du khách sẽ đắm chìm trong những vũ điệu Samba, Bossa nova và Funk. Những lễ hội này được xem như linh hồn của Carnival, lan tỏa niềm vui vô tận.
Lễ hội Carnival cũng là dịp để tôn vinh văn hóa và truyền thống của Brazil, kết nối cộng đồng thông qua âm nhạc và những điệu nhảy. Carnival không phân biệt giai cấp hay địa vị, là nơi mọi người cùng nhau hòa vào niềm vui chung. Đây chính là biểu tượng của sự đoàn kết và tinh thần phóng khoáng của người dân Brazil.

Lễ hội Carnival tại Rio de Janeiro, Brazil (Ảnh: @vov.vn)
Lễ hội Carnival tại Port of Spain, Trinidad và Tobago
- Thời gian tổ chức: Lễ hội Carnival này được tổ chức hai ngày trước lễ Tro, thường diễn ra vào tháng 2 hoặc đầu tháng 3. Năm 2025, dự kiến Carnival sẽ diễn ra từ ngày 26/2 đến 5/3.
Lễ hội Carnival tại Port of Spain, Trinidad và Tobago là một trong những sự kiện văn hóa sôi động và rực rỡ nhất khu vực Caribbean. Mặc dù chỉ kéo dài hai ngày chính thức, nhưng các hoạt động chuẩn bị thường diễn ra suốt nhiều tuần. Đây là dịp để người dân và du khách hòa mình vào không khí náo nhiệt với âm nhạc, khiêu vũ và những bộ trang phục lộng lẫy.
Điểm nhấn đặc biệt của Carnival tại Port of Spain, Trinidad và Tobago là cuộc diễu hành với sự tham gia của hàng nghìn người, cùng những bộ trang phục Carnival rực rỡ và độc đáo. Những trang phục này thường được thiết kế tỉ mỉ, sử dụng lông vũ, kim tuyến và màu sắc tươi sáng, thể hiện sự sáng tạo và nét văn hóa đặc trưng của địa phương.
Cùng với đó là những giai điệu Soca và Calypso sôi động, đặc trưng của vùng Caribbean, khiến không khí lễ hội trở nên cuồng nhiệt và đầy sức hút.
Lễ hội Carnival tại Port of Spain không chỉ là dịp giải trí mà còn là biểu tượng văn hóa, lịch sử và bản sắc dân tộc của Trinidad và Tobago. Với sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại, Carnival mang đến trải nghiệm độc đáo, thu hút du khách từ khắp nơi trên thế giới.

Lễ hội Carnival tại Port of Spain, Trinidad và Tobago (Ảnh: @cltrcntrlpsu)
Lễ hội Mardi Gras tại New Orleans, Louisiana, Hoa Kỳ
- Thời gian tổ chức: Từ tháng 1 (sau ngày Epiphany) đến trước lễ Tro. Đỉnh điểm của lễ hội năm 2025 là ngày 4/3.
Lễ hội Mardi Gras tại New Orleans là một trong những sự kiện nổi tiếng nhất tại Hoa Kỳ, mang đậm dấu ấn lịch sử và văn hóa độc đáo. Mardi Gras, có nghĩa là "Thứ Ba Béo", diễn ra vào ngày cuối cùng trước mùa Chay của Công giáo. Theo truyền thống, mọi người sẽ sử dụng hết các loại thực phẩm tích trữ trước khi bước vào thời gian kiêng khem.
Mardi Gras nổi bật với những đoàn diễu hành (Krewes) rực rỡ sắc màu cùng những chiếc xe hoa được trang trí tinh xảo. Người tham gia thường ném những chuỗi hạt, đồng xu và các món quà nhỏ xuống đám đông.
Âm nhạc và ẩm thực là những yếu tố không thể thiếu tại Mardi Gras, với những giai điệu Jazz, Blues và Zydeco tràn ngập khắp các con phố. Bên cạnh đó là những món ăn đặc sản như king cake, gumbo và hải sản, thu hút du khách từ khắp nơi trên thế giới.
Lễ hội Mardi Gras không chỉ là một sự kiện giải trí mà còn là dịp để tôn vinh di sản văn hóa độc đáo của New Orleans, thông qua sự kết hợp giữa truyền thống Pháp, Tây Ban Nha và Creole. Mardi Gras mang đến một trải nghiệm sống động, thu hút hàng triệu du khách mỗi năm.

Lễ hội Mardi Gras tại New Orleans, Louisiana, Hoa Kỳ (Ảnh: @big.al.milburn)
Lễ hội Carnival tại Nice, Pháp
- Thời gian tổ chức: Khoảng giữa tháng 2 đến đầu tháng 3 hàng năm.
Lễ hội Carnival tại Nice, Pháp là một trong những sự kiện lâu đời và quy mô nhất châu Âu, với lịch sử bắt đầu từ thế kỷ XIII. Điểm nhấn của Carnival Nice là những cuộc diễu hành hoa Bataille de Fleurs và các xe hoa Corso Carnavalesque.
Các nghệ sĩ biểu diễn ngồi trên những chiếc xe được trang trí tỉ mỉ sẽ ném hoa xuống cho khán giả, và nếu may mắn bắt được, bạn sẽ sở hữu bó hoa đó. Ngoài ra, Carnival Nice còn là dịp để thưởng thức ẩm thực Địa Trung Hải nổi tiếng, từ món socca, hải sản tươi sống đến những loại rượu vang địa phương.
Lễ hội thay đổi chủ đề hàng năm, mang đến những hình ảnh mới mẻ và độc đáo thông qua các màn trình diễn nghệ thuật, ca múa và sân khấu hóa trên đường phố. Lễ hội Carnival tại Nice là biểu tượng của niềm vui, sự sáng tạo và nét văn hóa đặc trưng của Pháp.

Lễ hội Carnival tại Nice, Pháp (Ảnh: @france_in_boston)
Lễ hội Carnival tại Goa, Ấn Độ
- Thời gian tổ chức: Kéo dài 4 ngày trước mùa Chay, thường từ ngày 18 đến 21/2 hàng năm.
Là sự pha trộn độc đáo giữa văn hóa truyền thống và nét hiện đại phương Tây, Carnival tại Goa mang đến những cuộc diễu hành rực rỡ sắc màu với những chiếc xe hoa được trang trí tinh xảo cùng các màn hóa trang và trình diễn đường phố đầy sôi động.
Âm nhạc chính là linh hồn của lễ hội, với sự kết hợp độc đáo giữa giai điệu truyền thống, âm nhạc phương Tây và phong cách nhạc sống đầy sôi động. Bên cạnh đó, các bữa tiệc đường phố và lễ hội ẩm thực cũng là cơ hội để du khách thưởng thức những món ăn địa phương đặc sắc như vindaloo, xacuti và bebinca…
Lễ hội Carnival tại Goa không chỉ là dịp để vui chơi mà còn thể hiện sự hòa quyện văn hóa Đông - Tây, tạo nên một trải nghiệm độc đáo thu hút du khách từ khắp nơi trên thế giới. Với những bãi biển tuyệt đẹp, không khí sôi động và những bộ trang phục Carnival ấn tượng, lễ hội tại Goa chắc chắn sẽ là điểm nhấn khó quên trong hành trình khám phá cái nôi của Phật Giáo.

Lễ hội Carnival tại Goa, Ấn Độ (Ảnh: @itsgoa.com)
Kinh nghiệm tham gia lễ hội Carnival
Để có một chuyến đi trọn vẹn và tận hưởng hết không khí lễ hội, du khách cần lưu ý một số điểm quan trọng sau:
- Lên kế hoạch sớm: Hầu hết các lễ hội Carnival đều rất đông đúc, vì vậy hãy kiểm tra lịch tổ chức, đặt vé máy bay và chỗ ở trước vài tháng.
- Trang phục: Chuẩn bị trang phục hóa trang rực rỡ hoặc thuê tại địa phương để hòa mình vào không khí sôi động của lễ hội.
- Thời gian: Khi tham gia lễ hội Carnival, hãy đến sớm để chọn vị trí tốt, giúp bạn có thể xem trọn vẹn buổi diễu hành và tham gia các hoạt động.
- An toàn cá nhân: Hãy giữ tư trang cẩn thận, tránh mang nhiều tiền mặt và đồ có giá trị vì thời điểm này lượng khách đông, dễ xảy ra trộm cắp.
- Tham gia hoạt động địa phương: Đừng bỏ lỡ các buổi diễu hành, hòa nhạc và lễ hội ẩm thực đường phố.
- Chuẩn bị đồ đạc: Hầu hết lễ hội Carnival diễn ra trong thời tiết nắng nóng, vì vậy hãy chuẩn bị nước uống, đồ ăn nhẹ và giày thoải mái để dễ dàng di chuyển.
- Tôn trọng văn hóa: Hãy hòa mình vào lễ hội nhưng luôn tôn trọng quy định và truyền thống của từng địa phương.
Các lễ hội Carnival không chỉ là những buổi tiệc hoành tráng mà còn là sự kết tinh của văn hóa, nghệ thuật và tinh thần cộng đồng. Dù bạn chọn Venice, Rio, Nice hay bất kỳ điểm đến nào, mỗi trải nghiệm đều sẽ mang lại những kỷ niệm khó quên.
Tác giả: Dung Nguyễn
Nguồn ảnh: Internet