Buzz
Xứng danh 'phù thủy y khoa Trung Hoa' - danh hiệu mà không phải bác sĩ nào cũng có thể đạt được.
Mạng xã hội Facebook những ngày qua xôn xao với hình ảnh một người đàn ông châu Á sở hữu hai chiếc mũi: một ở vị trí bình thường và chiếc còn lại nằm ngay trên trán.
Thoạt nhìn, nhiều người sẽ ngỡ đây là sản phẩm lỗi từ công cụ AI tạo ảnh, hoặc kết quả của một câu lệnh đặc biệt kiểu như:
'Tạo cho tôi ảnh chân dung người đàn ông châu Á với chiếc mũi thứ hai lộn ngược trên trán'.
Tuy nhiên, Some Amazing Fact đã xác minh đây là ảnh chụp thật, ghi lại hình ảnh Xiaolian - chàng trai 22 tuổi người Trung Quốc từng gặp tai nạn xe hơi năm 2012.
Sau tai nạn, Xiaolian bị dập mũi nhưng không điều trị kịp thời, dẫn đến nhiễm trùng nặng khiến vi khuẩn ăn mòn phần sụn mũi.
Chỉ khi cơn đau trở nên không thể chịu đựng nổi và các loại thuốc giảm đau, kháng sinh đều vô hiệu, chàng trai mới quyết định nhập viện.
Tại Bệnh viện Đại học Y Phúc Kiến, các bác sĩ buộc phải tiến hành phẫu thuật loại bỏ phần sụn mũi hư hỏng và mô chết cho Xiaolian - khiến ngoại hình của anh giống hệt nhân vật Voldemort trong Harry Porter.
May mắn thay, năm 2012 chứng kiến nhiều đột phá trong lĩnh vực y học tái tạo tại Trung Quốc. Các bác sĩ Phúc Kiến khẳng định có thể tạo cho Xiaolian chiếc mũi mới bằng cách nuôi cấy tế bào tự thân ngay trên vùng trán.
Ý tưởng này bắt nguồn từ nghiên cứu đặc biệt cách đó hơn 10 năm. Năm 1996, bác sĩ Billy Yu Chen He cùng đồng nghiệp Charles Vacanti từ Trường Y Harvard đã thành công trong việc nuôi cấy một con chuột không lông mang trên lưng chiếc tai người.
Chiếc tai thực chất được tạo từ tế bào sụn đầu gối bò, được cấy dưới da lưng chuột và định hình bằng khung tai người. Hình ảnh này khi công bố đã khiến cả thế giới sửng sốt.
Nhiều người ban đầu tưởng đó là sản phẩm của Photoshop - phần mềm chỉnh sửa ảnh tiên tiến nhất thời bấy giờ.
Đến năm 2012, hình ảnh Xiaolian với chiếc mũi trên trán cũng bị nghi ngờ là giả mạo. Tuy nhiên, các bác sĩ Bệnh viện Đại học Y Phúc Kiến đã xác nhận tính xác thực của bức ảnh này.
Các bác sĩ đã sử dụng tế bào sụn lấy từ vùng hạ sườn của Xiaolian để tạo hình một chiếc mũi mới. Chúng được nuôi cấy dưới lớp da trán, nơi chúng tự phát triển thành cơ quan hoàn chỉnh.
Khi được hỏi vì sao chọn vị trí trán thay vì những nơi khác dễ che giấu hơn, đội ngũ y bác sĩ giải thích rằng cấu trúc giải phẫu vùng trán là phù hợp nhất cho sự phát triển của mũi.
Chiếc mũi thay thế cần có đủ các lớp mô mềm, sụn và da tương thích với mũi gốc. Vị trí càng gần mũi cũ thì các mô mới càng dễ phát triển đồng bộ.
Về nguyên lý, phương pháp này tương tự công cụ 'Clone Stamp' trong Photoshop khi sao chép và dán một phần hình ảnh sang vị trí khác.
Điểm khác biệt là trong khi 'Clone Stamp' tạo ra kết quả tức thì, thì chiếc mũi sinh học của Xiaolian phải mất tới 9 tháng mới hoàn thiện trên vùng trán.
Sau khi chiếc mũi phát triển đầy đủ, các bác sĩ Bệnh viện Đại học Y Phúc Kiến tiến hành tách nó khỏi trán, ghép vào vị trí mũi cũ và đóng kín vết thương trên trán.
Vết sẹo đỏ còn lại trên trán cậu bé chính là dấu tích nơi chiếc mũi từng được nuôi dưỡng trước khi chuyển về vị trí hiện tại.
Năm 2016, y học Ấn Độ cũng ghi nhận một ca phẫu thuật tương tự với cậu bé 12 tuổi Arun Patel bị mất mũi do nhiễm trùng sụn, chứng minh tính khả thi của phương pháp này.
Các bác sĩ đã tiến hành nuôi cấy một chiếc mũi mới ngay trên trán cậu bé trước khi chuyển ghép về đúng vị trí.
Tạp chí New England Journal of Medicine từng công bố nghiên cứu về trường hợp một bệnh nhân nữ được tái tạo vành tai bằng cách nuôi cấy từ chính cánh tay của mình.
Hình ảnh người phụ nữ với chiếc tai được nuôi cấy từ cánh tay.
Đáng kinh ngạc hơn, một bệnh nhân nam 45 tuổi người Anh đã được nuôi cấy hoàn chỉnh dương vật trên cánh tay để thay thế bộ phận đã mất cách đó 12 năm.
Do cấu trúc phức tạp và kích thước lớn hơn nhiều so với mũi hay tai, quá trình nuôi cấy dương vật này phải mất tới 6 năm mới hoàn thiện trước khi ghép.
Dù hình ảnh phải được làm mờ nhưng đây hoàn toàn là trường hợp có thật về chiếc dương vật được nuôi trên cánh tay.
Bức ảnh Xiaolian với chiếc mũi trên trán đang được lan truyền mạnh mẽ trong thời đại AI, minh chứng cho kỹ thuật phẫu thuật đột phá của các bác sĩ Trung Quốc cách đây 13 năm vẫn khiến nhiều người kinh ngạc.
Giới trẻ ngày nay có thể hoài nghi khi nhìn thấy hình ảnh này, nhưng cần nhớ rằng vào năm 2012, những công cụ như , Midjourney hay DALLE chưa tồn tại để tạo ra bức ảnh siêu thực như vậy.
Đây hoàn toàn là thành quả từ đôi tay tài hoa của các bác sĩ Trung Quốc - những 'phù thủy y khoa' thực thụ xứng đáng với danh hiệu đó.
