Năm vừa rồi, mình đã có cơ hội đọc một vài cuốn sách rất đáng chú ý và muốn chia sẻ với các bạn 4 cuốn sách mình yêu thích nhất.
The Ride of a Lifetime - Bob Iger
Cuốn sách đầu tiên trong danh sách này là tự truyện của Bob Iger, cựu CEO của Disney, kể lại hành trình đầy thú vị của ông từ một trợ lý tại ABC News cho đến vị trí lãnh đạo cao cấp của Disney. Mặc dù hiện nay Disney đang đối mặt với nhiều vấn đề như văn hóa Woke và sự giảm sút của một số nội dung, nhưng câu chuyện của Bob Iger vẫn phản ánh sự kiên trì và khiêm tốn của ông trong việc vượt qua những thử thách cá nhân, đổi mới, hợp tác để phát triển đồng thời duy trì những giá trị đạo đức trong suốt sự nghiệp.
Có hai điểm nổi bật mà mình yêu thích khi đọc cuốn sách này. Thứ nhất, là những bài học quý giá mà Bob Iger học được trong suốt quá trình làm việc, từ việc không ngừng học hỏi, hợp tác một cách khiêm tốn, đến việc thực hiện các thương vụ quan trọng như việc thâu tóm Marvel Studios và hợp tác với Steve Jobs để mua lại Pixar, giúp Disney phát triển mạnh mẽ. Thứ hai, là cách viết của Bob Iger rất cuốn hút và dễ tiếp cận, giống như cách mà Disney kể những câu chuyện hấp dẫn cho cả trẻ em lẫn người lớn.Code Breaker - Walter Isaacson
Cuốn sách thứ hai mà mình yêu thích là Code Breaker, do tiểu sử gia Walter Isaacson viết, người cũng là tác giả của nhiều cuốn sách nổi tiếng như Leonardo Da Vinci, Steve Jobs, Benjamin Franklin và The Innovators. Code Breaker xoay quanh hành trình phát triển công cụ chỉnh sửa gene CRISPR, với sự góp mặt của nhiều nhà khoa học, đặc biệt là Jennifer Doudna.
Trong câu chuyện mà Isaacson kể, ông cũng làm nổi bật sự cạnh tranh giữa các nhóm nghiên cứu. Điều này là dễ hiểu vì ai cũng muốn trở thành người đầu tiên ghi dấu ấn trong lịch sử. Nổi bật trong đó là cuộc đua giữa Doudna và Feng Zhang từ viện Broad, khi cả hai chạy đua để chứng minh ứng dụng của CRISPR-Cas9 trên tế bào người, dù cũng dẫn đến tranh chấp bản quyền. Tuy nhiên, cạnh tranh không chỉ có vậy, các nhóm nghiên cứu cũng thể hiện sự hợp tác khi cần thiết, đặc biệt là trong đại dịch COVID-19 khi CRISPR được dùng để phát triển công nghệ phát hiện virus nhanh chóng.Elon Musk - Walter Isaacson
Cuốn sách thứ ba mà mình cho là tuyệt vời nhất trong năm qua chính là tiểu sử Elon Musk, được Walter Isaacson biên soạn. Mình đánh giá đây là quyển sách xuất sắc nhất vì nó cung cấp một cái nhìn toàn diện về cuộc đời Musk. Câu chuyện bắt đầu từ gia đình có truyền thống đam mê mạo hiểm, tiếp đến là những năm tháng tuổi thơ đầy thử thách ở Nam Phi, nơi Musk trải qua những trải nghiệm đáng nhớ cùng những người anh em họ. Những lần bị bắt nạt ở trường học hay những phi vụ kiếm tiền thời trẻ đã hình thành nên con người ông sau này. Sau đó, Musk chuyển đến Canada, rồi đến Mỹ để theo đuổi những đam mê của mình. Khởi đầu của ông là Zip2, với người em Kimbal, cung cấp phần mềm giúp các tờ báo xây dựng danh bạ doanh nghiệp trực tuyến. Sau đó là X.com trong ngành tài chính, và rồi là PayPal, tiếp theo là hành trình cùng với SpaceX, Tesla, SolarCity, OpenAI, Neuralink và X (trước đây là Twitter). Các công ty này đã thay đổi hoặc định hình lại ngành công nghiệp: SpaceX trong lĩnh vực hàng không vũ trụ, Tesla trong xe điện, Neuralink trong việc cấy chip vào não, và X đang dẫn đầu trong việc phá vỡ các cơ quan truyền thông lớn. Tất cả những điều này chứng minh tầm nhìn xa rộng của Musk trong việc thay đổi tương lai nhân loại.
Một điểm đặc biệt mà Walter Isaacson làm rất tốt là ông đã khắc họa rất rõ tính cách và những nguyên tắc làm việc của Musk, giúp người đọc hiểu hơn về con người vị tỉ phú đầy tham vọng này. Musk thừa hưởng từ gia đình mình sự chấp nhận rủi ro, luôn sẵn sàng cược tất cả tài sản và danh tiếng vào những dự án đầy tính cách mạng, và thường thì ông sẽ giành chiến thắng. Điều này thể hiện qua những quyết định táo bạo như việc bán toàn bộ số tiền 180 triệu đô la từ việc bán PayPal để đầu tư vào Tesla, SpaceX, và SolarCity trong cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008. Dù cả Tesla và SpaceX gần như đứng trước nguy cơ phá sản, Musk vẫn không từ bỏ, vẫn quyết tâm “all in”, hy sinh tài sản, thậm chí ngủ tại nhà máy để thúc đẩy sản xuất và giành được những hợp đồng lớn từ NASA. Một điều rất đáng chú ý là Musk không sợ thất bại, mà coi đó là phần quan trọng trong quá trình đổi mới, thất bại là cơ hội để ông và đồng đội cải tiến và hoàn thiện mọi thứ cho đến khi thành công.
Cuối cùng, điều mình ấn tượng nhất ở Musk là sự quyết đoán trong những tình huống đầy bất định. Trong một chương sách, Musk chia sẻ với Walter rằng ông biết có những quyết định mình đưa ra chỉ đúng 80%, nhưng ông luôn tin rằng cần phải có người quyết định, dù có thể sai, nhưng quan trọng là có hành động và làm lại nếu cần thiết, thay vì chỉ ngồi chờ đợi mà không làm gì. Điều này thể hiện rõ ràng trong cách ông luôn sẵn sàng đưa ra quyết định, tiếp tục tiến về phía trước dù chưa hoàn hảo.Suy nghĩ rõ ràng - Shane Parrish

Một cuốn sách khác mà tôi đã đọc và cảm thấy rất hữu ích trong năm qua, và tôi nghĩ rằng mọi người nên tham khảo để có cái nhìn khác biệt về khả năng tư duy rõ ràng khi đưa ra quyết định. Parrish giới thiệu những công cụ nhận thức như mô hình tư duy, phương pháp tư duy theo nguyên lý cơ bản giống Elon Musk, và lập luận xác suất để hỗ trợ trong việc ra quyết định. Cuốn sách còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nhận diện các thiên kiến nhận thức (cognitive bias) nhằm giúp đưa ra quyết định chính xác hơn và cải thiện khả năng giải quyết vấn đề. Parrish chỉ ra rằng phần lớn những gì chúng ta gọi là “suy nghĩ” thực chất chỉ là những phản ứng tự động do bản năng, văn hóa, và môi trường lập trình. Để đạt được kết quả tối ưu, chúng ta cần tạo không gian để suy nghĩ rõ ràng và hành động có mục đích thay vì sống theo kiểu “tự động”. Cuốn sách đề cập đến nhiều loại thiên kiến, chẳng hạn như thiên kiến cảm xúc, thiên kiến cái tôi, thiên kiến xã hội, và thiên kiến quán tính. Parrish giải thích chi tiết từng loại thiên kiến và phương pháp vượt qua những rào cản nhận thức đó để phát triển tư duy phản biện.
Cuốn sách này là một cách để bạn hiểu rõ hơn về cách tư duy, đơn giản hóa các suy nghĩ để giảm bớt các thiên kiến nhận thức, từ đó đưa ra quyết định dễ dàng hơn. Tuy nhiên, theo cá nhân tôi, cuốn sách vẫn thiếu một số ví dụ cụ thể hay tình huống minh họa để bạn có thể áp dụng vào thực tế.
