
Con người có thể sở hữu mắt màu tím không?
Có, nhưng tỷ lệ này chiếm chưa đến 1% dân số. Khi lượng melanin trong mống mắt thấp, ánh sáng phản xạ nhiều hơn khiến mắt có thể hiện lên màu tím hoặc violet. Mắt tím cực kỳ hiếm và thường liên quan đến bệnh bạch tạng - tình trạng ảnh hưởng đến sản xuất melanin. Một số trường hợp như dị sắc tố mắt (heterochromia) cũng có thể tạo ra màu mắt tím.
Các yếu tố liên quan
Có người nào sở hữu đôi mắt tím tự nhiên không?
-
Câu trả lời là có, nhưng cực kỳ hiếm gặp. Chưa đến 1% dân số thế giới có mắt màu tím, và hiện tượng này thường liên quan đến bệnh bạch tạng. Người mắc bệnh bạch tạng sản xuất rất ít melanin. Khi lượng melanin trong mống mắt thấp, ánh sáng sẽ bị phản xạ và tán xạ nhiều hơn, khiến mắt có màu sáng bất thường và trong một số trường hợp hiếm là màu tím. Hiệu ứng này tương tự như cách ánh sáng mặt trời tán xạ tạo nên màu xanh của bầu trời.
- Melanin là sắc tố quyết định màu da, tóc và mắt của con người.
- Màu mắt phản ánh lượng melanin mà cơ thể sản xuất tự nhiên. Người có nhiều melanin thường có làn da, mái tóc và đôi mắt sẫm màu hơn.
- Mắt tím, hay còn gọi là mắt violet, thực chất là màu xanh chàm đậm chỉ hiện lên màu tím dưới một số điều kiện ánh sáng đặc biệt.
- Nữ minh tinh huyền thoại Elizabeth Taylor nổi tiếng với đôi mắt violet, dù thực chất mắt bà màu xanh. Taylor thừa nhận đã sử dụng mỹ phẩm và các thủ thuật khác để làm đôi mắt trông tím đậm hơn, tăng thêm vẻ quyến rũ.
Nguyên nhân dẫn đến mắt màu tím
-
Yếu tố di truyền Mắt tím là kết quả của những đặc điểm di truyền cực kỳ hiếm gặp, được truyền từ cha mẹ sang con cái. Các gen này ảnh hưởng đến quá trình sản xuất melanin, trong đó có cả gen trội và gen lặn. Mắt tím thường do gen lặn quy định, nghĩa là cả bố và mẹ đều phải mang gen mắt sáng màu thì con mới có khả năng sở hữu đôi mắt tím. Dưới điều kiện ánh sáng phù hợp, mắt sẽ hiện lên màu tím.
-
Bệnh bạch tạng Trung bình cứ 17.000-20.000 người thì có 1 người mắc bệnh bạch tạng, với tỷ lệ cao hơn ở khu vực như châu Phi hạ Sahara. Tình trạng di truyền này ảnh hưởng đến mọi chủng tộc, khiến cơ thể sản xuất rất ít hoặc không sản xuất melanin. Người bạch tạng thường có làn da trắng, tóc bạch kim và mắt đỏ có thể trông như màu tím.
- Mắt đỏ xảy ra khi lượng melanin thấp khiến ánh sáng phản chiếu các mạch máu trong mắt, tạo ảo giác mống mắt màu đỏ.
-
Vấn đề sức khỏe tiềm ẩn Một số bệnh lý có thể khiến mắt trông như màu tím. Ví dụ, chứng loạn sắc tố mắt (heterochromia) khiến hai mắt có màu khác nhau hoàn toàn hoặc một phần. Sự chênh lệch melanin dưới ánh sáng nhất định đôi khi tạo ra màu sắc có thể bị nhầm là tím, dù trường hợp này cực kỳ hiếm.
- Hội chứng Fuchs có thể là hệ quả của heterochromia, gây teo mống mắt và làm mất sắc tố.
- Hội chứng Horner cũng làm thay đổi màu mắt do ảnh hưởng dây thần kinh quanh mắt, với triệu chứng như sụp mí, đồng tử co lại và giảm tiết mồ hôi.
- Hội chứng Waardenburg ảnh hưởng đến sản xuất melanin, có thể dẫn đến mắt có tông màu tím.
Mắt tím hiếm đến mức nào?
-
Chỉ dưới 1% dân số thế giới sở hữu đôi mắt màu tím. Các nghiên cứu cho thấy mắt tím thuộc nhóm màu mắt hiếm nhất, với tỷ lệ xuất hiện thấp hơn 1%. Nguyên nhân chủ yếu đến từ chứng bạch tạng - tình trạng ảnh hưởng khoảng 1/20.000 người. Điều đáng nói là không phải ai mắc bạch tạng cũng có mắt tím, khiến đặc điểm này càng thêm quý hiếm.
- Trong khi đó, mắt nâu chiếm 70-80%, mắt xanh 8-10%, và mắt xanh lá chỉ khoảng 2% dân số.
Cách để có đôi mắt tím violet
-
Kính áp tròng màu giúp bạn sở hữu ánh nhìn tím quyến rũ. Không cần thay đổi gen di truyền, bạn vẫn có thể hóa thân thành Elizabeth Taylor đầy mê hoặc hay Daenerys Targaryen đầy quyền lực nhờ những chiếc kính áp tròng. Với đa dạng sắc độ từ tím nhạt đến đậm, bạn dễ dàng lựa chọn phong cách phù hợp:
- Powerglow Bluish Purple - tông chàm đậm ấn tượng
- Luxury Violet - sắc tím xám cân đối
- Pink Label Mykonos Violet - vẻ đẹp huyền bí
Alexandria's Genesis là gì?
-
Alexandria's Genesis là tình trạng hư cấu khiến mắt chuyển màu tím. Dù nguồn gốc chính xác còn bí ẩn, nhiều người tin rằng Cameron Aubernon - tác giả fanfiction Daria - đã tạo ra huyền thoại này năm 1998. Trong truyện, đây là đột biến gen gây ra mắt tím, tuổi thọ cao cùng nhiều đặc điểm dị thường. Một số tài liệu khác lại cho rằng câu chuyện này có từ thế kỷ 13, kể về cô gái Alexandria với đôi mắt xanh dần chuyển tím, sinh con cũng có mắt tím và sống hơn 100 tuổi.
- Các "triệu chứng" hư cấu khác bao gồm: miễn dịch tốt, khả năng sinh sản và thị lực vượt trội.
- Alexandria's Genesis hoàn toàn không có cơ sở khoa học.