Ở Việt Nam, chúng tôi không có sổ hộ khẩu và CMND, và ở nước ngoài cũng không có hộ hiếu hoặc bất kỳ giấy tờ nào xác nhận nhân thân. Hiện tại, vì không thể sống chung, tôi đã quay về quê sinh sống. Khi đến xã để làm giấy khai sinh, họ yêu cầu CMND của mẹ mới giải quyết. Luật sư, tôi xin hỏi làm thế nào để xin cấp giấy khai sinh cho hai con của tôi. Rất mong nhận được tư vấn của luật sư.
Trả lời:
Chúng tôi cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi yêu cầu tư vấn đến hộp thư của chúng tôi. Về câu hỏi của bạn, chúng tôi xin đưa ra tư vấn như sau:
1. Cơ sở pháp lý:
Luật Hộ tịch năm 2014;
Nghị định số 123/2015/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết Luật Hộ tịch;
Nghị định số 110/2013/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp, hôn nhân và gia đình, thi hành án dân sự, phá sản doanh nghiệp, và hợp tác xã;
Thông tư số 15/2015/TT-BTP quy định chi tiết việc thi hành một số điều của Luật Hộ tịch và Nghị định số 123/2015/NĐ-CP, ban hành ngày 15/11/2015.
2. Chuyên viên tư vấn
Theo quy định tại Luật Hộ tịch, trong vòng 60 ngày kể từ ngày sinh con, cha hoặc mẹ phải thực hiện việc đăng ký khai sinh cho con. Nếu cha hoặc mẹ không thể đăng ký khai sinh cho con, thì ông, bà, người thân hoặc cá nhân, tổ chức nuôi dưỡng trẻ sẽ có trách nhiệm đăng ký khai sinh cho trẻ. Trường hợp đăng ký khai sinh quá hạn, sẽ bị xử phạt cảnh cáo theo quy định tại Khoản 1 Điều 27 Nghị định 110/2013/NĐ-CP. Mặc dù vậy, việc đăng ký khai sinh quá hạn vẫn có thể thực hiện theo đúng quy định pháp luật về đăng ký khai sinh.
Trong trường hợp người mẹ không có giấy tờ tùy thân khi đăng ký khai sinh cho con, việc này có thể thực hiện theo Điều 15 Nghị định 123/2015/NĐ-CP đối với trường hợp con chưa xác định cha mẹ. Quy trình đăng ký khai sinh cho trẻ chưa xác định cha mẹ được thực hiện tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi trẻ cư trú. Khoản 4 Điều 15 quy định: "Trường hợp trẻ chưa xác định mẹ, khi đăng ký khai sinh, nếu người cha yêu cầu nhận con thì việc này được giải quyết theo Khoản 3 Điều này; phần khai về mẹ trong Sổ hộ tịch và Giấy khai sinh sẽ để trống." Nếu người cha yêu cầu nhận con tại thời điểm đăng ký khai sinh theo Điều 25 Luật Hộ tịch, Ủy ban nhân dân sẽ phối hợp giải quyết việc nhận con và đăng ký khai sinh cùng lúc. Quy trình này được thực hiện theo Điều 12 Thông tư 15/2015/TT-BTP, với hồ sơ gồm các tài liệu sau:
- Tờ khai đăng ký khai sinh và tờ khai đăng ký nhận cha mẹ con theo mẫu quy định;
- Giấy chứng sinh hoặc giấy tờ thay thế giấy chứng sinh (văn bản xác nhận của người làm chứng về việc sinh, hoặc nếu không có người làm chứng, phải có giấy cam đoan về việc sinh);
- Các chứng cứ chứng minh mối quan hệ cha, mẹ, con theo quy định tại Điều 11 Thông tư 15/2015/TT-BTP bao gồm: văn bản xác nhận từ cơ quan y tế, cơ quan giám định hoặc cơ quan có thẩm quyền trong nước hoặc quốc tế về mối quan hệ cha con, mẹ con. Nếu không có văn bản này, các chứng cứ thay thế có thể bao gồm thư từ, hình ảnh, băng, đĩa, vật dụng khác hoặc văn bản cam kết của cha, mẹ về việc trẻ là con chung của hai người, với ít nhất hai người thân thích làm chứng.
Với trường hợp của bạn, do hai người không đăng ký kết hôn và người mẹ không có giấy tờ tùy thân, bạn có thể thực hiện đăng ký khai sinh cho con bằng cách nộp hồ sơ yêu cầu giải quyết kết hợp việc nhận con và đăng ký khai sinh tại Ủy ban nhân dân cấp xã. Bạn cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ theo quy định. Sau khi giải quyết, phần thông tin về mẹ trong Sổ hộ tịch và Giấy khai sinh của con sẽ không được ghi nhận.
Trân trọng./.