Câu hỏi được biên tập từ chuyên mục tư vấn về luật Dân sự của Mytour
Trả lời:
1. Cơ sở pháp lý:
Bộ luật Dân sự 2015
Bộ luật Dân sự 2005
2. Luật sư tư vấn:
Điều kiện để trở thành người giám hộ
Để có thể trở thành người giám hộ, các cá nhân liên quan phải đáp ứng một số điều kiện nhất định. Các điều kiện này được quy định tại Điều 60 Bộ luật Dân sự 2005 và Điều 49 Bộ luật Dân sự 2015. So với Điều 60 của Bộ luật Dân sự 2005, Bộ luật Dân sự 2015 bổ sung điều kiện người giám hộ không phải là người bị Tòa án tuyên bố hạn chế quyền đối với con chưa thành niên, theo khoản 4 Điều 49. Đây là một quy định cần thiết. Các điều kiện khác tại Điều 49 Bộ luật Dân sự 2015 nhìn chung không có sự thay đổi so với Điều 60 Bộ luật Dân sự 2005. Tuy nhiên, về mặt kỹ thuật lập pháp, việc sắp xếp lại các điều khoản đã giúp các điều kiện được trình bày một cách mạch lạc, dễ hiểu hơn. Điều 60, khoản 3 của Bộ luật Dân sự 2005 quy định người giám hộ phải có 'điều kiện cần thiết để thực hiện việc giám hộ'. Tuy nhiên, quy định này lại quá chung chung, gây khó khăn trong việc áp dụng. Tại Điều 49, khoản 2 của Bộ luật Dân sự 2015, quy định rõ ràng hơn về 'các điều kiện cần thiết để thực hiện quyền và nghĩa vụ của người giám hộ'. Như vậy, tùy vào đối tượng được giám hộ, người giám hộ có thể hiểu rõ hơn về quyền và nghĩa vụ của mình, từ đó xác định được các điều kiện cụ thể.
Điều kiện đối với pháp nhân làm người giám hộ không được quy định trong Bộ luật Dân sự 2005, mặc dù Bộ luật Dân sự 2005 đã xác định người giám hộ có thể là cá nhân hoặc tổ chức. Dự thảo sửa đổi, bổ sung Bộ luật Dân sự 2005 mà Chính phủ trình Quốc hội vào năm 2015 nhằm khắc phục hạn chế này, đã bổ sung quy định về điều kiện của pháp nhân làm giám hộ.
“1. Có năng lực pháp luật dân sự,
2. Có điều kiện cần thiết để thực hiện quyền, nghĩa vụ của người giám hộ”.
Trong quá trình chỉnh sửa Dự thảo tại Quốc hội, đã có nhiều ý kiến phản biện cho rằng: 'Khoản 1 không hợp lý, vì mặc dù pháp nhân có năng lực pháp lý dân sự, nhưng không phải tất cả các pháp nhân đều đủ điều kiện làm giám hộ, như trường hợp các công ty thương mại. Do đó, cần làm rõ năng lực của pháp nhân trong việc thực hiện quyền giám hộ.' Đề xuất thay thế khoản 1 bằng quy định 'có năng lực pháp lý dân sự phù hợp với việc giám hộ' đã được chấp nhận, và cuối cùng Điều 50 Bộ luật Dân sự 2015 đã quy định như sau:
“Pháp nhân có đủ các điều kiện sau đây có thể làm người giám hộ:
1. Có năng lực pháp luật dân sự phù hợp với việc giám hộ;
2. Có điều kiện cần thiết để thực hiện quyền, nghĩa vụ của người giám hộ”.
Việc bổ sung quy định về điều kiện của pháp nhân làm giám hộ là một thay đổi hoàn toàn hợp lý, nhằm đảm bảo các quy định của Bộ luật Dân sự 2015 có thể được thực thi hiệu quả trên thực tế.
Rất mong nhận được sự hợp tác!
Trân trọng./.