Khi nhận quà tặng từ nước ngoài, liệu có cần phải thanh toán phí hải quan không?

Tôi xin hỏi liệu yêu cầu này có hợp lý không? Nếu đúng như vậy, nếu tôi không có khả năng thanh toán phí, đơn hàng sẽ được xử lý như thế nào? Thời gian lưu giữ đơn hàng tại Việt Nam là bao lâu trước khi được trả về Vương quốc Anh?

Xin chân thành cảm ơn luật sư!

Luật sư trả lời:

1. Những loại thuế cần nộp khi nhận quà tặng từ nước ngoài gửi về là gì?

Khi nhận quà tặng từ nước ngoài, người nhận sẽ phải đóng các loại thuế sau đây:

- Thuế nhập khẩu: Căn cứ vào Khoản 2 Điều 16 của Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu năm 2016, việc miễn thuế được quy định như sau: Quà biếu, quà tặng, và tài sản di chuyển trong giới hạn của tổ chức, cá nhân nước ngoài gửi cho tổ chức hoặc cá nhân tại Việt Nam, hoặc ngược lại, sẽ không phải chịu thuế. Tuy nhiên, nếu giá trị vượt quá mức miễn thuế, phần vượt quá sẽ phải đóng thuế. Ngoài ra, các trường hợp miễn thuế bao gồm cơ quan, tổ chức nhận quà được ngân sách nhà nước đảm bảo hoặc được cơ quan có thẩm quyền cho phép tiếp nhận, hoặc quà tặng vì mục đích nhân đạo. Theo Điều 8 Nghị định số 134/2016/NĐ-CP, quà tặng và quà biếu sẽ được miễn thuế nhập khẩu nếu không thuộc danh mục hàng hóa cấm, hoặc chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, ngoại trừ các trường hợp phục vụ an ninh quốc phòng.

- Thuế giá trị gia tăng: Theo Quyết định số 31/2015/QĐ-TTg, các quà biếu, quà tặng miễn thuế là những mặt hàng không thuộc danh mục hàng hóa cấm nhập khẩu, xuất khẩu, hoặc tạm ngừng xuất nhập khẩu, và không thuộc danh mục chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Quà biếu, quà tặng từ tổ chức, cá nhân nước ngoài cho cá nhân tại Việt Nam hoặc từ tổ chức, cá nhân Việt Nam gửi cho cá nhân ở nước ngoài có trị giá không quá 2.000.000 đồng hoặc vượt mức này nhưng tổng thuế phải nộp dưới 200.000 đồng sẽ được miễn thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu và thuế giá trị gia tăng. Tương tự, quà biếu, quà tặng có trị giá không quá 30.000.000 đồng giữa tổ chức trong và ngoài nước sẽ được xét miễn thuế. Quà tặng vượt mức này có thể được miễn thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng đối với toàn bộ trị giá lô hàng.

+ Các đơn vị nhận quà biếu và quà tặng là cơ quan hành chính, tổ chức sự nghiệp công, tổ chức chính trị - xã hội, hoặc tổ chức chính trị - xã hội nghề nghiệp, nếu được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép tiếp nhận và sử dụng, sẽ được miễn thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng đối với toàn bộ trị giá của lô hàng.

+ Quà biếu và quà tặng mang tính nhân đạo và từ thiện.

Theo quy định của pháp luật, quà biếu và quà tặng nằm trong danh mục hàng hóa chịu thuế tiêu thụ đặc biệt phục vụ mục đích an ninh và quốc phòng sẽ được miễn thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng. Nếu quà biếu và quà tặng là thuốc cấp cứu hoặc thiết bị y tế dành cho người bệnh nặng hoặc người gặp thiên tai, tai nạn và có giá trị không vượt quá 10.000.000 đồng, thì cũng sẽ được miễn thuế. Tuy nhiên, quà biếu trong định mức miễn thuế không áp dụng đối với trường hợp các tổ chức, cá nhân thường xuyên nhận một số mặt hàng nhất định.

2. Việc nhận quà từ nước ngoài có hợp pháp không?

Theo Khoản 5 Điều 103 Thông tư số 38/2015/TT-BTC, pháp luật quy định về việc kiểm tra, giám sát hải quan, thuế nhập khẩu và quản lý thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu. Hàng hóa gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh có trị giá khai báo nằm trong định mức miễn thuế của Thủ tướng Chính phủ sẽ được miễn thuế. Nếu hàng hóa nhập khẩu đáp ứng tiêu chuẩn miễn thuế nhưng tổng thuế phải nộp dưới 50.000 đồng, cả lô hàng sẽ được miễn thuế. Cũng theo Điều 1 Quyết định số 78/2010/QĐ-Ttg, hàng hóa nhập khẩu qua dịch vụ chuyển phát nhanh có giá trị dưới 1.000.000 đồng sẽ được miễn thuế nhập khẩu và thuế giá trị gia tăng. Nếu trị giá trên 1.000.000 đồng, sẽ phải nộp thuế nhập khẩu và thuế giá trị gia tăng theo quy định. Do đó, đối với hàng hóa gửi từ nước ngoài qua dịch vụ chuyển phát nhanh, cần xem xét giá trị và trị giá khai báo của hàng hóa để xác định có thuộc định mức miễn thuế hay không.

Quy định về mức miễn thuế nhập khẩu đối với quà biếu và quà tặng như sau:

- Quà biếu, quà tặng từ tổ chức, cá nhân nước ngoài dành cho tổ chức, cá nhân Việt Nam; hoặc quà biếu, quà tặng từ tổ chức, cá nhân Việt Nam dành cho tổ chức, cá nhân nước ngoài có trị giá hải quan không vượt quá 2.000.000 đồng, hoặc trị giá hải quan trên 2.000.000 đồng nhưng tổng số thuế phải nộp dưới 200.000 đồng sẽ được miễn thuế tối đa 04 lần mỗi năm.

- Quà biếu, quà tặng của tổ chức, cá nhân nước ngoài gửi cho cơ quan, tổ chức Việt Nam, được ngân sách nhà nước đảm bảo kinh phí hoạt động theo quy định của pháp luật về ngân sách; quà biếu, quà tặng vì mục đích nhân đạo và từ thiện có trị giá hải quan không quá 30.000.000 đồng sẽ được miễn thuế tối đa 04 lần mỗi năm. Nếu vượt quá mức miễn thuế đối với cơ quan, tổ chức được ngân sách nhà nước hỗ trợ kinh phí hoạt động, Bộ Tài chính sẽ quyết định miễn thuế cho từng trường hợp cụ thể.

- Quà biếu, quà tặng của tổ chức và cá nhân nước ngoài gửi cho cá nhân Việt Nam là thuốc hoặc thiết bị y tế dành cho người mắc bệnh thuộc danh mục bệnh hiểm nghèo theo các văn bản pháp luật cụ thể, có trị giá hải quan không vượt quá 10.000.000 đồng sẽ được miễn thuế tối đa 04 lần mỗi năm.

Do đó, cần xem xét giá trị cụ thể của từng món quà tặng để xác định xem có thuộc diện được miễn thuế hay không. Nếu giá trị vượt quá mức miễn thuế nhập khẩu, quà tặng đó sẽ phải chịu thuế nhập khẩu theo quy định hiện hành.

3. Quà tặng gửi từ nước ngoài về có phải nộp phí hải quan không?

Theo quy định tại Điều 12 của Luật Bưu chính năm 2010, hàng hóa không được phép gửi qua mạng bưu chính, bao gồm: Các vật phẩm, hàng hóa bị cấm lưu thông theo pháp luật Việt Nam; các vật phẩm và hàng hóa từ Việt Nam gửi ra nước ngoài, mà pháp luật Việt Nam hoặc pháp luật của nước nhận cấm xuất khẩu hoặc nhập khẩu; các vật phẩm và hàng hóa bị cấm vận chuyển qua các tuyến chính theo quy định của pháp luật Việt Nam và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Theo quy định tại Khoản 5 Điều 25 Công ước Bưu chính thế giới và các nghị định thư cuối cùng, các bưu gửi bị cấm gửi bao gồm: tiền kim loại, tiền giấy, chứng khoán, séc du lịch, vàng hoặc bạc gia công hoặc chưa gia công, đá quý, đồ trang sức và các vật phẩm có giá trị khác không khai giá. Tuy nhiên, nếu pháp luật của cả nước gửi và nước nhận cho phép, những hàng hóa này có thể được gửi trong phong bì dán kín như một bưu gửi ghi số. Các nước có quyền cấm gửi vàng trong các bưu phẩm khai giá hoặc giới hạn giá trị của các loại thực phẩm này. Vì vậy, tiền sẽ không thể gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh.

Do đó, trong trường hợp của bạn, việc gửi tiền đô la trong bưu kiện là vi phạm pháp luật Việt Nam. Số tiền này không thể được đưa vào lãnh thổ Việt Nam và sẽ không thể chịu các khoản phí hải quan hoặc lệ phí thông quan như bạn đã đề cập. Việc hứa tặng đô la gửi qua bưu kiện là không hợp pháp. Đồng thời, hiện nay, việc lừa đảo thông qua việc hứa tặng quà từ nước ngoài, yêu cầu người nhận nộp phí hoặc thuế, là dấu hiệu của hành vi gian lận. Bạn cần cảnh giác với hành vi này khi nhận quà tặng.