Kiểm kê và thống kê đất đai là gì?
Theo quy định tại khoản 29 Điều 3 của Luật Đất đai 2024, kiểm kê đất đai là quá trình mà Nhà nước tổ chức điều tra, tổng hợp và đánh giá tình trạng sử dụng đất tại thời điểm kiểm kê, dựa trên hồ sơ địa chính và thực địa, cùng với sự thay đổi về đất đai giữa hai lần kiểm kê.
Khoản 41 Điều 3 của Luật Đất đai 2024 quy định rằng thống kê đất đai là việc Nhà nước tổng hợp và đánh giá tình trạng sử dụng đất tại thời điểm thống kê, dựa trên hồ sơ địa chính và những biến động về đất đai trong khoảng thời gian giữa hai lần thống kê.
Luật Đất đai 2024 đã cung cấp định nghĩa rõ ràng về kiểm kê và thống kê đất đai.

Khái niệm kiểm kê đất đai và thống kê đất đai là gì? (Hình ảnh từ Internet)
Luật Đất đai 2024 quy định như thế nào về nguyên tắc thống kê và kiểm kê đất đai?
Theo Điều 56 của Luật Đất đai 2024, việc thống kê và kiểm kê đất đai phải tuân thủ các nguyên tắc cụ thể như sau:
- Đảm bảo tính trung thực, khách quan, chính xác và kịp thời, phản ánh đầy đủ tình hình và cơ cấu sử dụng đất.
- Đảm bảo công khai, minh bạch, và độc lập về chuyên môn và nghiệp vụ.
- Đảm bảo sự thống nhất trong nghiệp vụ, phương pháp thống kê và kiểm kê đất đai, cùng với chế độ báo cáo phù hợp.
- Đảm bảo các chỉ tiêu thống kê và kiểm kê đất đai được thống nhất và đồng bộ từ cấp trung ương đến cấp địa phương; hệ thống số liệu thống kê và kiểm kê đất đai được tổng hợp từ cấp dưới lên cấp trên.
- Cung cấp số liệu kịp thời phục vụ công tác quản lý nhà nước về đất đai, đáp ứng nhu cầu thông tin đất đai cho các hoạt động kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh, nghiên cứu khoa học, giáo dục, đào tạo và các nhu cầu khác của Nhà nước và xã hội.
Phạm vi và đối tượng trong thống kê, kiểm kê đất đai bao gồm những nội dung nào?
Căn cứ Điều 57 Luật Đất đai 2024, phạm vi và đối tượng của thống kê, kiểm kê đất đai bao gồm các nội dung như sau:
- Công tác thống kê và kiểm kê đất đai được tiến hành trên phạm vi các đơn vị hành chính từ cấp xã, huyện, tỉnh, và trên toàn quốc.
- Thời gian thực hiện thống kê và kiểm kê đất đai như sau:
+ Thống kê đất đai được thực hiện hàng năm, tính đến hết ngày 31/12 của năm thống kê, trừ năm có tiến hành kiểm kê đất đai.
+ Kiểm kê đất đai được tiến hành mỗi 05 năm, tính đến ngày 31/12 của các năm có chữ số cuối là 4 hoặc 9.
- Kiểm kê đất đai chuyên đề được thực hiện theo yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước về đất đai trong mỗi giai đoạn, do Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường hoặc Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định.
Chỉ tiêu, nội dung và các hoạt động trong thống kê, kiểm kê đất đai được quy định như thế nào?
Theo Điều 58 Luật Đất đai 2024, các chỉ tiêu, nội dung và hoạt động trong thống kê, kiểm kê đất đai được quy định như sau:
- Các chỉ tiêu thống kê, kiểm kê đất đai đối với các loại đất được quy định tại Điều 9 của Luật Đất đai 2024 bao gồm:
+ Diện tích đất.
+ Các đối tượng sử dụng đất.
+ Các đối tượng được giao trách nhiệm quản lý đất đai.
- Các căn cứ để xác định chỉ tiêu thống kê, kiểm kê đất đai bao gồm:
+ Chỉ tiêu thống kê đất đai được xác định dựa trên hồ sơ địa chính vào thời điểm tiến hành thống kê.
+ Chỉ tiêu kiểm kê đất đai được xác định dựa trên hồ sơ địa chính và tình trạng sử dụng đất tại thời điểm kiểm kê.
- Nội dung thống kê, kiểm kê đất đai theo các đơn vị hành chính cấp xã, huyện, tỉnh và toàn quốc bao gồm: xác định tổng diện tích các loại đất, cơ cấu diện tích theo từng loại đất, đối tượng sử dụng đất, đối tượng được giao quản lý đất, diện tích đất được giao, cho thuê hoặc chuyển mục đích sử dụng.
- Quá trình thống kê đất đai được thực hiện theo các bước sau:
+ Thu thập hồ sơ, tài liệu, bản đồ, và dữ liệu liên quan đến biến động đất đai trong kỳ thống kê; cũng như số liệu kiểm kê đất đai của kỳ trước hoặc số liệu thống kê đất đai từ năm trước.
+ Rà soát, cập nhật và chỉnh sửa các biến động về đất đai trong năm thống kê.
+ Xử lý, tổng hợp số liệu và tạo các biểu thống kê đất đai dựa trên các đơn vị hành chính các cấp.
+ Phân tích và đánh giá tình trạng sử dụng đất, các biến động đất đai trong kỳ thống kê, đồng thời đề xuất các giải pháp để cải thiện công tác quản lý và nâng cao hiệu quả sử dụng đất.
+ Soạn thảo báo cáo thống kê đất đai.
- Quá trình kiểm kê đất đai được thực hiện theo các bước sau:
+ Thu thập các hồ sơ, tài liệu, bản đồ và số liệu liên quan đến biến động đất đai trong kỳ kiểm kê; bao gồm cả hồ sơ kết quả kiểm kê đất đai kỳ trước và kết quả thống kê đất đai hằng năm trong kỳ kiểm kê.
+ Tiến hành điều tra, rà soát, cập nhật và điều chỉnh các biến động đất đai trong kỳ kiểm kê.
+ Xử lý, tổng hợp số liệu và tạo các biểu mẫu kiểm kê đất đai theo các đơn vị hành chính các cấp; đồng thời soạn thảo báo cáo giải thích tình trạng sử dụng đất.
+ Tạo bản đồ thể hiện hiện trạng sử dụng đất; xây dựng báo cáo giải thích về bản đồ hiện trạng sử dụng đất.
+ Soạn thảo báo cáo tổng hợp kết quả kiểm kê đất đai.
Luật Đất đai 2024 có hiệu lực từ ngày 01/01/2025. Tuy nhiên, các Điều 190 và 248 của Luật Đất đai 2024 có hiệu lực từ ngày 01/4/2024.