Buzz
Câu hỏi này được biên tập từ chuyên mục tư vấn luật Dân sự của Mytour
Trả lời:
1. Cơ sở pháp lý:
Luật thương mại năm 2005
2. Luật sư tư vấn:
Bên vi phạm hợp đồng có thể được miễn trách nhiệm nếu sự kiện bất khả kháng xảy ra (theo điểm b khoản 1 điều 294 của Luật Thương mại năm 2005). Điều này có nghĩa là, dù hợp đồng có quy định hay không, khi sự kiện bất khả kháng xảy ra và dẫn đến vi phạm hợp đồng, bên vi phạm vẫn có thể được miễn trách nhiệm. Định nghĩa về sự kiện bất khả kháng chỉ được quy định chung trong Bộ luật Dân sự năm 2005.
Theo khoản 1, Điều 161, Bộ luật Dân sự năm 2005, quy định cụ thể như sau: “Sự kiện bất khả kháng là sự kiện khách quan xảy ra không thể dự đoán và không thể khắc phục dù đã áp dụng tất cả biện pháp cần thiết và có khả năng”. Sự kiện này xảy ra sau khi hợp đồng được ký kết, không phải do lỗi của bất kỳ bên nào trong hợp đồng, mà là do các yếu tố ngoài ý muốn và không thể tiên liệu hoặc ngăn chặn, dẫn đến việc không thể thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ hợp đồng. Trong trường hợp này, bên gặp phải sự kiện này có thể được miễn trách nhiệm hoặc kéo dài thời gian thực hiện hợp đồng.
Sự kiện bất khả kháng có thể là những hiện tượng thiên nhiên (thiên tai) như lũ lụt, hỏa hoạn, bão, động đất, sóng thần, v.v... Tuy nhiên, để một sự kiện được coi là bất khả kháng, nó phải đáp ứng các tiêu chí sau:
Về tính chất: đây là sự kiện khách quan, ngoài khả năng kiểm soát của bên vi phạm hợp đồng, chẳng hạn như thiên tai (động đất, sóng thần, mưa lũ, sạt lở đất, v.v.), biến cố xã hội (đình công, bạo loạn, chiến tranh, v.v.), hoặc các mối nguy hiểm do cháy nổ tự nhiên.
Về thời điểm: sự kiện này phải xảy ra sau khi hợp đồng đã được ký kết. Từ góc độ lý luận, nếu sự kiện khách quan xảy ra trước hoặc trong quá trình giao kết hợp đồng, nó sẽ đi ngược lại mục tiêu của hoạt động thương mại, đó là tạo ra lợi nhuận. Không ai là thương nhân lại chấp nhận thiệt hại mà mình biết rõ là đang xảy ra.
Về khả năng dự đoán: sự kiện bất khả kháng là sự kiện không thể dự đoán trước. Mỗi thương nhân, không phải chủ thể nào cũng có thể đánh giá và lường trước được những rủi ro có thể phát sinh.
Về hậu quả: Hậu quả do sự kiện bất khả kháng gây ra mang tính tất yếu khách quan. Điều này có nghĩa là dù bên vi phạm đã sử dụng tất cả các biện pháp cần thiết, họ vẫn không thể ngăn ngừa, phòng tránh, hay hạn chế thiệt hại. Tuy nhiên, nếu bên vi phạm không thực hiện các biện pháp cần thiết để khắc phục hậu quả nhưng có thể chứng minh rằng dù đã thực hiện vẫn không thể khắc phục được hậu quả, thì điều kiện này được coi là đã thỏa mãn. Để được miễn trừ trách nhiệm vì sự kiện bất khả kháng, bên vi phạm phải chứng minh rằng sự kiện dẫn đến vi phạm hợp đồng thỏa mãn ba điều kiện.
Khi xảy ra sự kiện bất khả kháng, các bên có thể thỏa thuận kéo dài thời gian thực hiện nghĩa vụ hợp đồng, trừ những hợp đồng mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ có thời hạn cố định về giao hàng hoặc hoàn thành dịch vụ. Nếu các bên không đạt được thỏa thuận hoặc không có thỏa thuận, thì thời gian thực hiện nghĩa vụ hợp đồng sẽ được kéo dài thêm một khoảng thời gian bằng thời gian xảy ra sự kiện bất khả kháng cộng với một thời gian hợp lý để khắc phục hậu quả, nhưng không được kéo dài quá:
a) Đối với hàng hoá và dịch vụ có thời hạn giao hàng hoặc cung ứng dịch vụ đã được thỏa thuận không vượt quá mười hai tháng kể từ thời điểm ký hợp đồng;
b) Đối với hàng hoá và dịch vụ có thời hạn giao hàng hoặc cung ứng dịch vụ đã được thỏa thuận trên mười hai tháng kể từ thời điểm ký hợp đồng;
Tuy nhiên, nếu sự kiện bất khả kháng kéo dài vượt quá thời gian đã nêu, các bên có quyền từ chối thực hiện hợp đồng và không bên nào có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại. Bên từ chối thực hiện hợp đồng phải thông báo cho bên kia trước khi bên kia bắt đầu thực hiện các nghĩa vụ hợp đồng trong vòng 10 ngày (theo Điều 296, Luật Thương mại 2005).
Chúng tôi hy vọng nhận được sự hợp tác từ quý vị!
Trân trọng./.
