Mức phạt khi dừng đèn đỏ sai làn đường là bao nhiêu?

1. Các trường hợp vi phạm lỗi dừng đèn đỏ sai làn

Ngày nay, việc tuân thủ hiệu lệnh đèn giao thông là nghĩa vụ bắt buộc của mỗi người tham gia giao thông. Ngoài việc dừng lại khi đèn tín hiệu màu đỏ, người tham gia giao thông còn phải đảm bảo dừng đúng làn và đúng nơi quy định. Đây là những yêu cầu do các nhà làm luật đề ra và được xem là trách nhiệm của mỗi cá nhân khi tham gia giao thông.

Lỗi dừng đèn đỏ sai làn là một trong những vi phạm phổ biến và dễ gặp phải khi tham gia giao thông. Mức phạt đối với hành vi này chưa đủ mạnh để có thể ngăn chặn triệt để, một phần vì cơ sở hạ tầng giao thông chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu của phương tiện. Tuy nhiên, lý do chủ yếu của lỗi này là do ý thức và văn hóa tham gia giao thông của người điều khiển phương tiện. Đa phần, những người vi phạm đều có đầy đủ năng lực nhận thức, và nếu họ cố tình phạm lỗi, đó chính là hành vi dừng sai làn khi đèn đỏ.

Có hai tình huống để xác định liệu người tham gia giao thông có vi phạm và bị xử phạt lỗi dừng đèn đỏ sai làn đường:

1.1 Trường hợp 1: Có biển chỉ dẫn hoặc vạch kẻ đường xác định hướng đi

Tại các ngã tư, nếu có biển báo R.411 với nội dung “Hướng đi trên mỗi làn đường phải theo vạch kẻ đường” hoặc nếu trên mặt đường có vạch mắt võng màu vàng đan chéo và có mũi tên chỉ hướng rẽ phải, thì làn đường bên phải chỉ dành cho các phương tiện được phép rẽ phải. Những người đứng chờ đèn đỏ tại những vị trí hoặc làn đường như vậy sẽ bị coi là vi phạm luật.

1.2 Trường hợp 2: Không có biển, vạch hoặc có biển và vạch kết hợp

Nếu ngã tư không có biển R.411 và không có vạch kẻ đường trên mặt đường, chỉ có biển “đèn đỏ được rẽ phải”, thì người đứng chờ đèn đỏ ở làn này không vi phạm luật.

Một tình huống khác là khi có biển R.411 và vạch kẻ đường ở dạng kết hợp, cho phép cả việc đi thẳng và rẽ phải. Trong trường hợp này, người đứng chờ đèn đỏ cũng không vi phạm. Vạch kẻ đường này thường được sử dụng tại các ngã tư hẹp, với chỉ khoảng hai làn nhưng lưu lượng giao thông lại khá đông.

Dù vậy, trong thực tế giao thông, những người đứng chờ đèn đỏ nên chủ động nhường làn cho những phương tiện muốn rẽ phải, nếu tình hình giao thông không quá đông đúc. Việc tuân thủ luật là cần thiết, nhưng cũng cần xây dựng một nền văn hóa giao thông, không gây cản trở cho người khác.

Thông thường, người điều khiển phương tiện giao thông phải tuân theo các biển báo và vạch kẻ đường. Các biển báo và vạch kẻ đường cần phải đồng nhất với nhau. Tùy vào hướng di chuyển của phương tiện, người tham gia giao thông phải dừng tại làn đường tương ứng với vạch kẻ đường và biển chỉ dẫn đó. Nếu dừng đèn đỏ sai vị trí so với biển báo và vạch kẻ đường, hành động này sẽ bị coi là vi phạm.

Vì vậy, để tránh bị xử phạt, mọi người tham gia giao thông cần nghiêm túc tuân thủ hiệu lệnh từ biển báo và vạch kẻ đường, cũng như các biển báo cấm. Tuy nhiên, có những trường hợp ngoại lệ không bị xử phạt, chẳng hạn như khi dừng sai vạch kẻ đường để nhường đường cho các phương tiện khẩn cấp hoặc dừng theo hiệu lệnh của cảnh sát giao thông.

2. Xử lý hành vi dừng đèn đỏ sai làn đường

Đối với người điều khiển xe máy tham gia giao thông, việc dừng đèn đỏ là một hành vi bắt buộc mà người tham gia phải thực hiện. Những hành vi vượt đèn đỏ, dừng sai làn đường, hoặc dừng không đúng vạch kẻ khi dừng đèn đỏ đều được coi là vi phạm pháp luật và sẽ bị xử phạt theo quy định. Nếu hành vi dừng đèn đỏ sai gây ra tai nạn giao thông, và hậu quả là nghiêm trọng (như chết người, gây thương tích hoặc tổn hại sức khỏe từ 61% trở lên), người vi phạm sẽ bị xử lý hình sự.

2.1 Về mặt hành chính

Mức phạt đối với lỗi dừng đèn đỏ sai làn sẽ phụ thuộc vào loại phương tiện. Cụ thể, mức xử phạt được quy định tại Nghị định 100/2019/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung bởi nghị định 123/2021/NĐ-CP. Các quy định này chỉ rõ mức phạt căn cứ vào từng loại phương tiện tham gia giao thông.

Mức phạt đối với xe máy dừng đèn đỏ sai làn: Theo Luật giao thông 2008, người điều khiển phương tiện phải chú ý quan sát các biển báo và vạch kẻ đường. Vi phạm trong việc dừng đèn đỏ sai làn sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật. Cụ thể, mức phạt đối với xe máy dừng sai làn đường khi đèn đỏ được quy định như sau:

Trường hợp xe máy đi thẳng nhưng dừng đèn đỏ ở làn dành cho rẽ phải sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định tại Điểm g Khoản 3 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, với mức phạt tiền cao nhất lên đến 600.000 đồng. Chi tiết như sau:

“Điều 6. Xử phạt người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy vi phạm quy tắc giao thông đường bộ

3. Phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:

...

g) Điều khiển xe không đi bên phải theo chiều đi của mình; đi không đúng phần đường, làn đường quy định (làn cùng chiều hoặc làn ngược chiều); điều khiển xe đi qua dải phân cách cố định ở giữa hai phần đường xe chạy; điều khiển xe đi trên hè phố, trừ trường hợp điều khiển xe đi qua hè phố để vào nhà;”

Nếu xe máy dừng đèn đỏ sai làn đường, mức phạt tiền dao động từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng. Bên cạnh đó, theo điểm b, khoản 7 và điểm c, khoản 10 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, nếu phương tiện di chuyển không đúng làn đường quy định và gây tai nạn giao thông, mức phạt sẽ là từ 4 đến 5 triệu đồng, kèm theo việc tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 02 đến 04 tháng.

Mức phạt đối với xe ô tô dừng đèn đỏ sai làn đường: Căn cứ theo điểm đ, khoản 5, Điều 5 và điểm b, khoản 11 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP:

Điều 5. Xử phạt người điều khiển xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô vi phạm quy tắc giao thông đường bộ

5. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các vi phạm sau đây:

...

đ) Điều khiển xe không đi bên phải theo chiều đi của mình; đi không đúng phần đường hoặc làn đường quy định (làn cùng chiều hoặc làn ngược chiều) trừ hành vi quy định tại điểm c khoản 4 Điều này; điều khiển xe đi qua dải phân cách cố định ở giữa hai phần đường xe chạy; điều khiển xe đi trên hè phố, trừ trường hợp điều khiển xe đi qua hè phố để vào nhà;

11. Ngoài việc bị phạt tiền, người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung sau đây:

...

b. Thực hiện hành vi quy định tại điểm đ khoản 2; điểm h, điểm i khoản 3; khoản 4; điểm a, điểm b, điểm d, điểm đ, điểm g, điểm h, điểm i khoản 5 Điều này bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 01 tháng đến 03 tháng;

Theo đó, người điều khiển ô tô hoặc các phương tiện tương tự nếu dừng đèn đỏ sai làn đường sẽ bị phạt tiền từ 4 đến 6 triệu đồng và bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 01 đến 03 tháng.

Ngoài ra, theo điểm a khoản 7 và điểm c khoản 11 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, nếu chủ xe điều khiển phương tiện đi không đúng làn đường và gây ra tai nạn giao thông, mức phạt sẽ từ 10 đến 12 triệu đồng, kèm theo việc tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 02 đến 04 tháng.

Mức phạt đối với hành vi dừng đèn đỏ sai làn đường là khá nghiêm khắc. Vì vậy, người điều khiển phương tiện cần hiểu rõ các quy định liên quan đến lỗi này để tránh bị phạt hành chính, đồng thời đảm bảo an toàn cho bản thân và những người tham gia giao thông khác.

Do đó, mức phạt áp dụng sẽ phụ thuộc vào mức độ nguy hiểm và nghiêm trọng của hành vi, tuy nhiên, không vượt quá giới hạn tối đa của khung hình phạt quy định và cũng không thấp hơn mức tối thiểu đã được luật định.

2.2 Về mặt hình sự

Hành vi vi phạm quy định về việc dừng đèn đỏ sai làn và gây hậu quả nghiêm trọng có thể cấu thành tội phạm theo Điều 260 của Bộ luật Hình sự năm 2015, đã được sửa đổi bổ sung vào năm 2017.