Sau khi nghỉ việc tại công ty, người lao động có quyền tự đóng bảo hiểm y tế hay không?

Theo quy định tại khoản 2 Điều 50 của Quyết định 595/QĐ - BHXH năm 2017 của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, việc thực hiện nghĩa vụ bảo hiểm xã hội trong doanh nghiệp là vô cùng quan trọng. Doanh nghiệp không chỉ phải thực hiện đầy đủ quy trình lập và nộp hồ sơ, mà còn có trách nhiệm đóng đầy đủ các khoản tiền bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, và bệnh nghề nghiệp theo đúng quy định pháp luật.

Trong trường hợp người lao động nghỉ việc, doanh nghiệp cần phải lập hồ sơ báo giảm BHXH và gửi đến cơ quan BHXH đúng hạn theo quy định. Nếu có sự chậm trễ trong việc báo giảm, theo khoản 2 Điều 50 của Quyết định 595, doanh nghiệp sẽ phải chịu các hình thức xử lý nhất định.

Cụ thể, doanh nghiệp phải thanh toán số tiền bảo hiểm y tế (BHYT) tương ứng với các tháng mà họ thông báo giảm lao động trễ. Đồng thời, thẻ bảo hiểm y tế của người lao động sau khi nghỉ việc vẫn có giá trị đến hết tháng mà doanh nghiệp thực hiện báo giảm người tham gia BHYT. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ các quy định và hoàn thành trách nhiệm bảo hiểm xã hội của doanh nghiệp, nhằm đảm bảo quá trình này diễn ra hiệu quả và liên tục.

Sau khi người lao động nghỉ việc, thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) do doanh nghiệp cấp sẽ không còn giá trị từ tháng mà doanh nghiệp thông báo giảm lao động. Điều này tạo ra một vấn đề quan trọng đối với người lao động, đặc biệt khi họ cần sử dụng các quyền lợi BHYT khi đi khám chữa bệnh.

Trong tình huống này, việc bảo vệ quyền lợi y tế là cực kỳ quan trọng. Để giải quyết vấn đề, người lao động cần nhanh chóng xem xét và thực hiện các bước để đăng ký bảo hiểm y tế, bảo đảm sự liên tục trong việc bảo vệ sức khỏe cá nhân và gia đình. Một giải pháp phổ biến là tham gia bảo hiểm y tế theo hình thức hộ gia đình, căn cứ theo quy định tại Nghị định 146/2018/NĐ-CP.

Hành động này không chỉ giúp người lao động duy trì quyền lợi y tế mà còn đảm bảo rằng họ sẽ nhận được sự hỗ trợ cần thiết khi có sự cố về sức khỏe. Quy trình tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình sẽ giúp họ vượt qua khó khăn do thẻ BHYT của doanh nghiệp hết giá trị và tiếp tục bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Theo quy định tại Điều 5 của Nghị định 146/2018/NĐ-CP (được sửa đổi bởi khoản 1 Điều 2 của Nghị định 104/2022/NĐ-CP), nếu không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) do cơ quan bảo hiểm xã hội (BHXH) hoặc ngân sách nhà nước đóng, hoặc được hỗ trợ mức đóng, người lao động sau khi nghỉ việc có thể lựa chọn tham gia BHYT theo hình thức hộ gia đình.

Trong trường hợp người lao động chọn tham gia BHYT theo hình thức hộ gia đình ngay sau khi nghỉ việc, họ sẽ được cấp thẻ BHYT mới, có giá trị liên tục từ ngày hết hạn của thẻ cũ. Thẻ BHYT mới sẽ cho phép người lao động hưởng mức chi trả 80%, tức là khi đi khám chữa bệnh đúng tuyến, họ sẽ được thanh toán 80% chi phí. Điều này giúp người lao động duy trì quyền lợi và bảo vệ sức khỏe của mình và gia đình sau khi nghỉ việc.

Như đã nêu, sau khi nghỉ việc, người lao động có thể tự đóng bảo hiểm y tế (BHYT) theo hình thức hộ gia đình. Tuy nhiên, việc tham gia phải đảm bảo rằng tất cả các thành viên trong Sổ hộ khẩu hoặc Sổ tạm trú cùng tham gia, không được thực hiện riêng lẻ, theo chỉ đạo tại Công văn 777/BHXH-BT ngày 12/3/2015.

Vì vậy, người lao động nghỉ việc muốn tham gia BHYT theo hình thức hộ gia đình cần chắc chắn rằng các thành viên khác trong Sổ hộ khẩu hoặc Sổ tạm trú, chưa có thẻ BHYT và thuộc các đối tượng khác, cũng phải tham gia BHYT cùng thời điểm.

Về việc mua bảo hiểm y tế (BHYT) theo hình thức hộ gia đình, căn cứ vào các quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 32 Quyết định 595/QĐ-BHXH, đã được sửa đổi, bổ sung bởi Quyết định 505/BHXH, các đại lý thu hoặc Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi người dân cư trú sẽ có trách nhiệm tiếp nhận hồ sơ tham gia BHYT hộ gia đình và cấp thẻ BHYT cho người dân. Điều này tạo điều kiện thuận lợi, giúp người lao động và gia đình họ dễ dàng tham gia BHYT và hưởng quyền lợi y tế đầy đủ.

Về mức đóng BHYT hộ gia đình, theo quy định tại Điểm e khoản 1 Điều 7 Nghị định 146/2018, mức đóng cụ thể như sau: - Người thứ nhất đóng BHYT bằng 4,5% của mức lương cơ sở. - Các thành viên tiếp theo trong gia đình có mức đóng giảm dần: + Người thứ 2 đóng 70% mức đóng của người thứ nhất. + Người thứ 3 đóng 60% mức đóng của người thứ nhất. + Người thứ 4 đóng 50% mức đóng của người thứ nhất. - Từ người thứ 5 trở đi trong gia đình, mức đóng là 40% mức đóng của người thứ nhất. Điều này giúp tạo sự linh hoạt và công bằng cho người lao động và gia đình trong việc lựa chọn mức đóng phù hợp với khả năng tài chính, đồng thời đảm bảo quyền lợi y tế cho mọi thành viên.