Trong quá trình đó, công ty và ngân hàng đã thỏa thuận về việc bán phát mại tài sản gắn liền với đất của công ty (tài sản này là tài sản thế chấp tại một ngân hàng khác). Việc này đã được sự đồng ý của ngân hàng đó. Hơn nữa, việc bán đấu giá đã được thực hiện qua trung tâm đấu giá, và đã có người mua tài sản. Các bên mua và bán đã hoàn tất hợp đồng, và người mua đã chuyển đủ số tiền vào tài khoản của Trung tâm đấu giá tại ngân hàng B (theo thỏa thuận giữa các bên). Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện hợp đồng, hai bên đã xảy ra tranh chấp, và bên mua đã kiện đòi hủy hợp đồng mua tài sản đấu giá tại tòa án huyện Y. Vậy, luật sư có thể tư vấn cho tôi về vấn đề sau:
1. Liệu Trung tâm đấu giá và bên mua tài sản có phải là các bên có quyền và nghĩa vụ liên quan trong vụ án tranh chấp thứ nhất đang được xét xử tại tòa án huyện X hay không? Vì sao?
2. Tòa án huyện Y có thẩm quyền giải quyết vụ việc mua bán tài sản đấu giá một cách riêng biệt hay không? Hoặc vụ việc này phải được xét xử chung tại tòa án huyện X mà không thể tách riêng?
Chúng tôi xin chân thành cảm ơn sự tư vấn của luật sư!
Trả lời:
Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Mytour. Về vấn đề của bạn, chúng tôi xin đưa ra tư vấn như sau:
1. Căn cứ pháp lý:
Bộ luật dân sự năm 2005
Luật tố tụng dân sự năm 2004
Nghị định số 17/2010/NĐ-CP của Chính phủ quy định về việc bán đấu giá tài sản
2. Nội dung pháp lý:
2.1. Vấn đề về việc Trung tâm đấu giá (gọi là D) và bên mua tài sản (gọi là M) có được xem là các bên có quyền và nghĩa vụ liên quan trong vụ án tranh chấp đầu tiên đang được xét xử tại Tòa X hay không:
Dựa trên các thông tin bạn cung cấp, chúng tôi hiểu rằng:
Thứ nhất: Hợp đồng giữa A và B: Hai bên đã thống nhất về việc giải quyết khoản nợ của A thông qua việc B thực hiện phát mại tài sản của A nhằm thu hồi nợ. Theo thỏa thuận phát mại tài sản, quyền quyết định đối với tài sản sẽ thuộc về B.
Việc phát mại được thực hiện bởi B. A không có quyền và nghĩa vụ trong quá trình thực hiện phát mại tài sản của B. Mức nợ sẽ được giải quyết tương ứng với giá trị thu được từ việc phát mại tài sản đó.
- Nếu giá trị tài sản thu được nhỏ hơn số nợ, A vẫn tiếp tục có nghĩa vụ trả nợ cho B cho đến khi hết nợ.,Nếu giá trị tài sản thu được lớn hơn số nợ, B sẽ giữ lại phần giá trị tương ứng với số nợ của A, phần dư thừa sẽ phải hoàn trả lại cho A.
Theo quy định tại Điều 355 và Điều 338 Bộ luật Dân sự năm 2005, việc thanh toán từ tiền bán tài sản cầm cố/thế chấp được thực hiện như sau: Tiền thu từ việc bán tài sản cầm cố sẽ được dùng để thanh toán nghĩa vụ cho bên nhận cầm cố sau khi trừ các chi phí bảo quản, bán tài sản và các chi phí cần thiết khác. Trong trường hợp nghĩa vụ bảo đảm là khoản vay, việc thanh toán sẽ theo thứ tự: nợ gốc, lãi, tiền phạt, và tiền bồi thường thiệt hại (nếu có). Nếu còn dư tiền bán, phải trả lại cho bên cầm cố; nếu thiếu, bên cầm cố phải tiếp tục thanh toán phần thiếu đó.
Ngoài ra, việc ngân hàng B kiện công ty A ra Tòa án huyện X nhằm giải quyết tranh chấp liên quan đến khả năng thanh toán nợ của công ty A đối với ngân hàng B.
Thứ hai: Hợp đồng giữa ngân hàng B và M là hợp đồng mua bán tài sản: B đã thực hiện phát mại tài sản thông qua hình thức đấu giá do D (Trung tâm đấu giá) tổ chức. Theo nghị định số 17/2010/NĐ-CP của Chính phủ về quy định bán đấu giá tài sản
“1. Hợp đồng bán đấu giá tài sản được ký kết giữa tổ chức bán đấu giá tài sản và người có tài sản bán đấu giá hoặc người đại diện của người đó.”
Điểm đ khoản 1 Điều 26. Ký kết hợp đồng bán đấu giá tài sản
đ) Tài sản cầm cố, thế chấp, bảo lãnh thì hợp đồng bán đấu giá tài sản được ký kết giữa người có quyền xử lý tài sản đó theo thỏa thuận trong hợp đồng cầm cố, thế chấp, bảo lãnh hoặc theo quy định của pháp luật với tổ chức bán đấu giá chuyên nghiệp;"
Trong tình huống này, D đóng vai trò trung gian giữa B và M. B là bên bán tài sản, trong khi M là bên mua. D và B sẽ ký kết hợp đồng đấu giá tài sản, trong đó D thực hiện vai trò kết nối, cung cấp thông tin và tổ chức việc mua bán giữa hai bên. Quyền lợi và nghĩa vụ của D được quy định theo các điều khoản pháp lý liên quan đến tổ chức đấu giá và yêu cầu của B. D không có quyền cũng như nghĩa vụ can thiệp vào sự quyết định của B và M.
M chỉ là bên có nhu cầu mua tài sản, qua D, M biết được việc bán tài sản của B. M thấy giao dịch hợp lý và quyết định mua. M (có thể) không biết và không cần phải biết về mối quan hệ giữa A và B liên quan đến tài sản đang được đấu giá.
Trong quá trình phát mại và đấu giá, B sẽ xác định giá khởi điểm của tài sản dựa trên giá trị thị trường, tìm tổ chức đấu giá, chuyển nhượng tài sản cho bên mua và thu tiền khi có người ra giá chốt cuối cùng.
Trường hợp có tranh chấp phát sinh giữa ngân hàng B và M trong quá trình mua bán tài sản và vụ kiện được đưa ra tòa án huyện Y, mục đích là giải quyết vấn đề tranh chấp liên quan đến hợp đồng mua bán tài sản này.
=> Dựa trên các phân tích đã nêu, tranh chấp khởi kiện tại hai tòa án này có sự khác biệt rõ rệt.
Theo quy định tại Khoản 4 Điều 56 Bộ luật tố tụng dân sự: “Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án dân sự là những người tuy không khởi kiện hoặc không bị kiện, nhưng việc giải quyết vụ án ảnh hưởng đến quyền lợi, nghĩa vụ của họ, do đó họ có quyền đề nghị tham gia tố tụng, hoặc các bên liên quan có thể đề nghị và tòa án chấp nhận đưa họ vào tham gia với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan”
Do đó, trung tâm đấu giá và người mua không được coi là bên có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan trong vụ tranh chấp đầu tiên này.
2.2. Vấn đề về thẩm quyền của tòa án Y trong việc giải quyết vụ việc mua bán tài sản đấu giá một cách độc lập:
Hợp đồng vay giữa công ty A và ngân hàng B, cùng với hợp đồng mua bán tài sản giữa ngân hàng B và bên mua tài sản, là hai hợp đồng độc lập, không liên kết với nhau. Dựa trên những phân tích đã trình bày, chúng tôi xin đưa ra nhận định rằng tòa Y có thẩm quyền giải quyết vụ việc mua bán tài sản đấu giá một cách độc lập.
Đây là ý kiến tư vấn của chúng tôi đối với câu hỏi của quý khách hàng. Ý kiến này được đưa ra căn cứ vào các quy định pháp luật hiện hành và thông tin mà quý khách hàng đã cung cấp. Mục đích của nội dung tư vấn là để các cá nhân và tổ chức tham khảo.
Trân trọng./.